ΚΤΙΡΙΑ-ΦΕΡΕΤΡΑ ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ!

ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΧΟΥΛΙΑΡΑΣ: ΤΡΑΓΙΚΟΤΕΡΕΣ ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΕΑΝ ΕΠΑΝΑΛΗΦΘΕΙ Ο ΣΕΙΣΜΟΣ ΤΟΥ 1999!

ΕΧΟΥΝ ΑΦΗΣΕΙ ΑΝΕΠΑΦΟ ΚΤΙΡΙΟ-ΦΕΡΕΤΡΟ ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑΣ!

·        «Βιώνουμε τριτοκοσμική κατάσταση! Έχουμε το χαμηλότερο ποσοστό που παίρνουν τα ερευνητικά ιδρύματα της Ελλάδος, από οποιαδήποτε ευρωπαϊκή πόλη»

·        «Η Πολιτεία πρέπει επιτέλους να κοιτάξει τα κτίρια»

·        «Το Αστεροσκοπείο Αθηνών θ’ αναγκαστεί σιγά-σιγά  να κλείνει σεισμολογικούς σταθμούς»

·        «Δεν μπορούν να επηρεάσουν ελληνικά ρήγματα οι μεγάλοι σεισμοί της Ιταλίας και Βουλγαρίας»

·        «Οι προβλέψεις του Ηλία Τσιάπα για μεγάλο σεισμό δεν έχουν επιστημονικό υπόβαθρο»

·        «Δεν πρέπει να μας ανησυχεί -προς το παρόν-  το ηφαίστειο της Σαντορίνης»

Αποκλειστική συνέντευξη στον Μάκη Βραχιολίδη

Η πιο σεισμογενής περιοχή της Ευρώπης, η Ελλάδα, βρίσκεται σε παντελή αδυναμία να αντιμετωπίσει τις συνέπειες ενός μεγάλου σεισμού. Ο Γεράσιμος Χουλιάρας,  Ερευνητής Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, σε αποκλειστική του συνέντευξη στο συνεργάτη της «Ελεύθερης Ώρας» Μάκη Βραχιολίδη, περιγράφει την τραγική κατάσταση που επικρατεί σήμερα, τόσο αναφορικά με την μέριμνα της Πολιτείας για την θωράκιση των κτιρίων σε περίπτωση ισχυρού σεισμού, όσο και σε σχέση με την πρόληψη  και επιστημονική έρευνα  των σεισμών. Μιλώντας για τις επιπτώσεις ενός μεγάλου σεισμού στην Αθήνα, παρόμοιου με αυτόν του 1999, ο κ. Χουλιάρας, είναι σαφής: «Πιστεύω ότι θα είναι τραγικότερες διότι τα κτίρια της Αττικής έχουν ήδη καταπονηθεί από παλαιότερους σεισμούς, ενώ τα κτίρια έχουν αφεθεί στην ίδια κατάσταση»!

Ελέω οικονομικής κρίσης η Πολιτεία έχει κόψει τα κονδύλια, για την έρευνα και την πρόληψη σεισμών, αφήνοντας κυριολεκτικά το Αστεροσκοπείο Αθηνών στην τύχη του. «Ουσιαστικά αυτοχρηματοδοτούμαστε», υπογραμμίζει ο κ. Χουλιάρας και συνεχίζει: «Τα έσοδα που έχουμε δεν καλύπτουν ούτε τις βάρδιες του Αστεροσκοπείου. Δεν έχουμε λεφτά να πάμε για να επισκευάσουμε βλάβες και ζημιές στους σεισμολογικούς σταθμούς». Σε όλα αυτά, να προσθέσουμε ότι το προσωπικό εξακολουθεί να εργάζεται με 3μηνες και 6μηνες συμβάσεις!

Θέλετε και άλλο δραματικό; Η ΟΥΝΕΣΚΟ αποφάσισε να δώσει στην χώρα μας την έδρα παρακολουθήσεως θαλασσίων κυμάτων –τσουνάμι, αλλά εμείς δεν δίνουμε δεκάρα για την υποδομή της! Ούτε καν για ν’ αγοράσουμε παλιρροιογράφους!!!

Αυτή είναι η Ελλάδα του 2012. Σκέτη Μπανανία! Και ο Θεός να βάλει το χέρι Του να μην γίνει μεγάλος σεισμός, διότι οι συνέπειες θα είναι καταστροφικές! Ο Γεράσιμος Χουλιάρας, ο οποίος φτάνει στο σημείο να ζητήσει και την βοήθεια του Τύπου, τα λέει όλα.

Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Οι σεισμοί που περιτριγυρίζουν την χώρα μας, σε Ιταλία, Βουλγαρία, πόσο μπορούν να μας ανησυχούν;

ΧΟΥΛΙΑΡΑΣ: Σημειώθηκαν σε μεγάλη απόσταση οι σεισμοί, έτσι που δεν έχουν τη δυνατότητα να επηρεάσουν ελληνικά ρήγματα. Δεν μπορεί από εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά να επηρεαστούν ελληνικά ρήγματα. Ένας σεισμός, δεν μπορεί να επηρεάσει πάνω από 100-200 χιλιόμετρα. Όπως θυμάστε, ο πρώτος σεισμός που έγινε στην Ιταλία, μετά από μερικές ημέρες επηρέασε ένα άλλο ρήγμα, λίγα χιλιόμετρα μακριά. Όποια επίδραση υπάρχει, γίνεται σε μερικές δεκάδες χιλιόμετρα. 

Ποια η γνώμη σας για μια έρευνα του κ. Τσιάπα που υποστηρίζει ότι αναμένεται καταστροφικός σεισμός στην χώρα μας, μέχρι το τέλος Αυγούστου; 

ΧΟΥΛΙΑΡΑΣ: Τον Ηλία τον γνωρίζω δυο δεκαετίες. Δεν είναι επιστημονικά ούτε αυτά που κάνει ούτε αυτά που λέει. Βέβαια, ο άνθρωπος παρακολουθεί χρόνια τους σεισμούς αλλά αυτά που υποστηρίζει δεν έχουν επιστημονικό υπόβαθρο. 

Ποια είναι η εκτίμησή σας αναφορικά με το αν αναμένεται ή όχι μεγάλος σεισμός στον ελληνικό χώρο; 

ΧΟΥΛΙΑΡΑΣ: Κοιτάξτε, στον ελληνικό χώρο κάθε μήνα έχουμε και από έναν σεισμό της τάξης των 5 ή 6 ρίχτερ. Αυτά είναι από στατιστικά δεδομένα. Φυσιολογικό είναι στην Ελλάδα να έχουμε κάθε χρόνο έναν «εξάρι» σεισμό. Η δήλωση που έκανα αφορούσε ότι πρέπει επιτέλους η Πολιτεία να κοιτάξει τα κτίρια. Οι σεισμολόγοι αυτή τη στιγμή δεν μπορούν να πουν με ακρίβεια πού και πότε θα χτυπήσει ο εγκέλαδος. Δεν έχει φτάσει η επιστήμη σε αυτό το επίπεδο. Μπορούμε να κάνουμε διάφορες εκτιμήσεις για το πού περιμένουμε… Αυτά τα δεδομένα τα δίνουμε στον ΟΑΣΠ, στην επιτροπή εκτίμησης σεισμικού κινδύνου, εάν βέβαια έχουμε τέτοια δεδομένα. Απ’ όσο γνωρίζω όμως, προς το παρόν δεν υπάρχει κανένα τέτοιο δεδομένο από κανένα επιστήμονα. 

Η χώρα μας πόσο έτοιμη είναι να αντέξει έναν μεγάλο σεισμό; Υπάρχει αντισεισμική προστασία;

ΧΟΥΛΙΑΡΑΣ: Αυτό είναι θέμα της Πολιτικής Προστασίας και του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας. Γνωρίζω όμως ότι  έχει μείνει πίσω το θέμα του αντισεισμικού ελέγχου των κτιρίων. Γνωρίζω επίσης ότι υπάρχουν αρκετά κτίρια που έχουν υποστεί σοβαρότατες ζημιές από το σεισμό ακόμα της Αθήνας, στο λεκανοπέδιο το 1999, στα οποία δεν έχει γίνει καμιά επισκευή!  Η Πολιτεία, όπως σας είπα, πρέπει να κάνει κάτι για την κατάσταση των κτιρίων.

Η εμπειρία σας τι λέει, η οικονομική κρίση έχει παίξει δυσμενή ρόλο σε αυτή την κατεύθυνση;

ΧΟΥΛΙΑΡΑΣ: Βεβαίως. Όπως έχουν υποστεί ζημιά πολλές δημόσιες υπηρεσίες, λόγω έλλειψης προσωπικού και έλλειψης κονδυλίων, το ίδιο ισχύει και για την αντισεισμική πολιτική της χώρας μας. Αλλά είναι ένας τομέας που δεν θα έπρεπε να υπάρχει οικονομική κρίση. Θα έπρεπε να είμαστε έτοιμοι, τα κτίριά μας να είναι θωρακισμένα και πρέπει να αισθάνεται και ο πολίτης κάποια ασφάλεια. Εδώ και 14 μήνες έχει ψηφιστεί νόμος στην ελληνική βουλή που δίνει το δικαίωμα στον καθένα να νομιμοποιήσει οποιαδήποτε αυθαίρετη κατασκευή, απλώς πληρώνοντας το πρόστιμο της εφορίας, καταλαβαίνετε ότι, όποιος θέλει μπορεί να κάνει μια αυθαίρετη κατασκευή, να μην περάσει από κάποια εξέταση αυτή η οικοδομή και από ‘κει και πέρα όταν αυτή γκρεμιστεί από σεισμό ή πέσει η οροφή πάνω σε κεφάλια εργαζομένων, θα ζητάει τα ρέστα από την Πολιτεία. Εκεί υπάρχει το μεγάλο πρόβλημα.

«ΚΤΙΡΙΟ-ΦΕΡΕΤΡΟ ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ»

Εάν γινόταν ένας αντίστοιχος σεισμός του 1999 στην Αττική, πιστεύετε ότι οι συνέπειες θα ήταν τραγικότερες; 

ΧΟΥΛΙΑΡΑΣ: Πιστεύω ότι θα είναι τραγικότερες διότι τα κτίρια της Αττικής έχουν ήδη καταπονηθεί από το σεισμό του ’81 στις Αλκυονίδες, μετά ήρθε ο σεισμός του ’99 στην Αττική ενώ τα κτίρια έχουν αφεθεί στην ίδια κατάσταση. Παράδειγμα, το κτίριο του Εφετείου στην Ομόνοια. Αυτό είχε εκκενωθεί μετά το σεισμό της Αθήνας γιατί είχε υποστεί μεγάλες ζημιές και το έχουν καταλάβει οι λαθρομετανάστες. Βλέπετε λοιπόν ένα κτίριο στην πρωτεύουσα της Ελλάδος που υπάρχει και μας θυμίζει ότι δεν υπάρχει έλεγχος, δεν υπάρχει αντισεισμική πολιτική. Αυτό έπρεπε να κατεδαφιστεί ή να επισκευαστεί, όχι να αφεθεί στο κέντρο της Αθήνας ένα κτίριο-φέρετρο!

Η οικονομική κρίση έχει επιπτώσεις και στην έρευνά σας; 

ΧΟΥΛΙΑΡΑΣ: Βεβαίως. Έχουμε το χαμηλότερο ποσοστό που παίρνουν τα ερευνητικά ιδρύματα της Ελλάδος, από οποιαδήποτε ευρωπαϊκή πόλη. Έχουμε φτάσει στο επίπεδο της Αφρικής. Βασικά, η έρευνα αυτοχρηματοδοτείται! Ακριβώς, επειδή δεν υπάρχουν αυτά τα κονδύλια. Από την άλλη, εμείς είμαστε μια υπηρεσία που πρέπει να βρισκόμαστε σε επιφυλακή 24 ώρες το 24ωρο και αντιμετωπίζουμε σοβαρότατο πρόβλημα χρηματοδότησης για να έχουμε το ανάλογο προσωπικό να κάνει αυτή τη δουλειά: να κάνει τις βάρδιες, νύχτες, Σαββατοκύριακα, αργίες κ.λ.π. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι που κάνουν αυτή την λειτουργία, οι περισσότεροι είναι συμβασιούχοι με 3μηνες, 6μηνες και 7μηνες συμβάσεις. Καταλαβαίνετε ότι δεν μπορεί να λειτουργήσει ένας οργανισμός που είναι σε επιφυλακή επί μονίμου βάσεως, με συμβασιούχους. Από το 2004 έχουμε αυτά τα παιδιά που έχουν εκπαιδευτεί και πληρώνονται ακόμη με συμβάσεις έργου. Καταλαβαίνετε ότι υπάρχει σοβαρότατο πρόβλημα. 

Ανήκετε και στην επιστημονική ομάδα ΒΑΝ. Κι εκεί, όπως πληροφορούμαι δεν δίνουν κονδύλια για την έρευνα.

ΧΟΥΛΙΑΡΑΣ: Από τον περασμένο Νοέμβριο έχει ειδοποιηθεί ο Παναγιώτης Βαρώτσος ότι του κόβουν το κονδύλιο 8.000 ευρώ που του έδιναν ανά σταθμό. Βλέπετε ότι η έρευνα καταπονείται από την οικονομική κρίση.

Μάλλον επιεικής είναι ο όρος που χρησιμοποιείτε. 

ΧΟΥΛΙΑΡΑΣ: Είναι μεγάλο το πρόβλημά μας αλλά δυστυχώς δεν μας ακούει κανείς. Εάν μπορείτε να μας βοηθήσετε κι εσείς.

Έχουν εξαντληθεί οι δικές σας επαφές για χρηματοδότηση από τα αρμόδια κλιμάκια;

ΧΟΥΛΙΑΡΑΣ: Ο αρμόδιος φορέας για χρηματοδότηση είναι το Υπουργείο Παιδείας, η Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας, εκεί ανήκει το Αστεροσκοπείο Αθηνών. Περικοπές, περικοπές και πάλι περικοπές, αυτά είναι τα αποτελέσματα. Σας λέω, η έρευνα γίνεται με τους συμβασιούχους.. Τα παιδιά παλεύουν, δουλεύοντας ουσιαστικά, εθελοντικά. Υπάρχει σοβαρότατο πρόβλημα και ιδιαίτερα στην έρευνα για την εκτίμηση των σεισμών.

«ΤΟ ΑΣΤΕΡΟΣΚΟΠΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΙΓΑ-ΣΙΓΑ Θ’ ΑΝΑΓΚΑΣΤΕΙ ΝΑ ΚΛΕΙΝΕΙ ΣΕΙΣΜΟΛΟΓΙΚΟΥΣ ΣΤΑΘΜΟΥΣ»

Βλέποντας αυτή τη θλιβερή κατάσταση να επικρατεί με την έρευνα στη χώρα μας, εάν επιστημονικές ομάδες ή φορείς από το εξωτερικό σας προσκαλούσαν ως ομάδα ΒΑΝ, να δώσετε τις επιστημονικές σας γνώσεις εκεί, θα φεύγατε από την Ελλάδα;

ΧΟΥΛΙΑΡΑΣ: Η ομάδα ΒΑΝ έχει επίγειους σταθμούς που λειτουργεί ανά την επικράτεια. Δεν μπορεί να πάρει αυτούς τους σταθμούς. Δηλαδή, τις  μετρήσεις πού θα τις κάνουμε; Οι μετρήσεις πρέπει να γίνονται στον ελλαδικό χώρο. Και μάλιστα, όσους περισσότερους σταθμούς έχουμε, τόσο καλύτερα είναι. Αυτή τη στιγμή όμως, όπως βλέπετε, δεν υπάρχει τίποτα. Και σιγά-σιγά στην κατάσταση που βρισκόμαστε και το Αστεροσκοπείο Αθηνών θ’ αναγκαστεί ν’ αρχίσει να κλείνει σεισμολογικούς σταθμούς. Επειδή δεν υπάρχουν κονδύλια! 

Τριτοκοσμική κατάσταση και στον χώρο σας;

ΧΟΥΛΙΑΡΑΣ: Πιστεύω ότι την έχουμε ήδη αγγίξει την τριτοκοσμική κατάσταση. Αν σκεφθείτε ότι τα έσοδα που έχουμε δεν καλύπτουν ούτε τις βάρδιες του Αστεροσκοπείου, καταλαβαίνετε σε ποια κατάσταση βρισκόμαστε. Δεν έχουμε λεφτά να πάμε για να επισκευάσουμε βλάβες, γίνονται ζημιές στους σεισμολογικούς σταθμούς, καίγονται σταθμοί, καίγονται όργανα, δεν έχουμε λεφτά να στείλουμε κόσμο εκτός έδρας. Είναι τραγική η κατάσταση.

Να περάσουμε σ’ ένα άλλο θέμα: υπάρχουν κάποια δημοσιεύματα που αναφέρουν ότι ο ηφαιστειακός χώρος της Σαντορίνης έχει «φουσκώσει» σαν κέϊκ. Πόσο ευσταθούν αυτά;

ΧΟΥΛΙΑΡΑΣ: Αυτό είναι παρατραβηγμένο. Εγώ είμαι μέλος  της ειδικής επιστημονικής επιτροπής του κράτους, από τις αρχές του χρόνου. Το κράτος έχει νομοθετήσει και έχει ορίσει μια ειδική επιστημονική επιτροπή , η οποία παρακολουθεί τη δράση του ηφαιστείου της Σαντορίνης. Στην επιτροπή αυτή εκτός από μένα είναι και ο καθηγητής Κώστας Μακρόπουλος  του Αστεροσκοπείου, είναι ο κ. Παπαζάχος από την Θεσσαλονίκη, τέλος πάντων, είμαστε 19 επιστήμονες που σε τακτά χρονικά διαστήματα ανταλλάσσουμε τις πληροφορίες που έχουμε. Το Αστεροσκοπείο έχει βάλει 7 επιπλέον σεισμολογικούς σταθμούς γύρω-γύρω από την Σαντορίνη: τέσσερις στην Σαντορίνη, ένα στην Ανάφη, ένα στην Ίο κι’ ένα στην Αμοργό και παρακολουθούμε με μεγάλη ακρίβεια τι γίνεται στο ηφαίστειο. Όντως, υπήρχε μια σεισμική δραστηριότητα αλλά με μικρούς σεισμούς οι οποίοι δεν γίνονταν αισθητοί στο νησί. Αυτό είχε γίνει στα μέσα του 2011 όταν υπήρξε έντονη μικροσεισμική δραστηριότητα, αλλά τους τελευταίους μήνες παρατηρούμε μια πλήρη ησυχία, οπότε οποιαδήποτε παραμόρφωση είχε γίνει εκείνο το διάστημα, πιστεύω πως έχει κοπάσει τώρα. 

Εντούτοις έχει προβλεφθεί κονδύλι για την αντιμετώπιση φαινομένου τσουνάμι στο Αιγαίο. Πραγματικά υπάρχει πιθανότητα για τσουνάμι στο Αιγαίο;

ΧΟΥΛΙΑΡΑΣ: Βεβαίως υπάρχει. Στο παρελθόν είχαμε μεγάλα τσουνάμι, όχι μόνο στο Αιγαίο αλλά και στον Κορινθιακό και στον Ευβοϊκό. Σε πολλά μέρη της Ελλάδος έχουμε τσουνάμι, η δε ΟΥΝΕΣΚΟ πήρε την απόφαση και έδωσε την έδρα παρακολουθήσεως θαλασσίων κυμάτων τσουνάμι, στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στο Αστεροσκοπείο Αθηνών. Εμείς είμαστε ο φορέας που παρακολουθεί τα θαλάσσια κύματα τσουνάμι. Όπως σας λέω όμως, πάσχουμε, διότι δεν έχει δοθεί κανένα κονδύλι για ν’ αναπτύξουμε κάποια υποδομή: ν’ αγοράσουμε για παράδειγμα παλιρροιογράφους, που χρειάζονται για την παρακολούθηση τσουνάμι. Συνεπώς, πάσχει και αυτός ο τομέας από έλλειψη χρηματοδότησης. Η ερευνητική κοινότητα που ασχολείται με το θέμα της εκτίμησης σεισμικού κινδύνου ή τσουνάμι, εξαρτιόμαστε από επιχορηγήσεις, οι οποίες δυστυχώς δεν υπάρχουν. 

Υπάρχει πιθανότητα ανθρώπινης παρέμβασης στην δημιουργία σεισμών; Ήδη κάποια δημοσιεύματα αναφέρονται στο θέμα,, όπως για τον σεισμό της Ιαπωνίας, τα οποία έλεγαν ότι ενδεχομένως ήταν αποτέλεσμα μίας τέτοιας ανθρώπινης παρέμβασης.

ΧΟΥΛΙΑΡΑΣ: Αυτά είναι επιστημονικά σενάρια φαντασίας. Ανθρωπογενείς δράσεις που μπορούν να δημιουργήσουν σεισμούς, υπάρχουν. Για παράδειγμα όταν γεμίζουμε ένα φράγμα, είναι φυσιολογικό να περιμένουμε μια αύξηση της σεισμικής δραστηριότητας. Εμείς παρακολουθούμε τα συγκεκριμένα φράγματα που έχει βάλει η ΔΕΗ. Έχουμε βάλει σεισμογράφους και παρακολουθούμε στενά τι γίνεται. Αυτός είναι ένας τρόπος, που ο άνθρωπος μπορεί να παρέμβει στη φύση. Τώρα, αυτά που λένε, ότι από δορυφόρους μπορεί να προκληθεί σεισμός, είναι παρατραβηγμένα σενάρια. Από την άλλη πλευρά, γνωρίζουμε ότι πυρηνικές δοκιμές και εκρήξεις που γίνονται σε περιοχές του κόσμου, ναι αυτές είναι ένας παράγοντας που μπορεί να δημιουργήσει μια έξαρση της σεισμικότητας. 

Ο σεισμός της Ιαπωνίας μήπως ήταν αποτέλεσμα μιας τέτοιας πυρηνικής δραστηριότητας;

ΧΟΥΛΙΑΡΑΣ: Κατ’ αρχήν εάν υπήρχε πυρηνική δραστηριότητα θα την είχαν καταγράψει η σεισμογράφοι, οπότε δεν υπάρχει τέτοια περίπτωση. 

Τι μήνυμα θα θέλατε να στείλετε μέσα από την εφημερίδα μας;

ΧΟΥΛΙΑΡΑΣ: Επαναλαμβάνω το ίδιο πράγμα: η Πολιτεία πρέπει να υποστηρίξει την πρόληψη των φυσικών καταστροφών από σεισμούς και θαλάσσια κύματα. Το Αστεροσκοπείο Αθηνών είναι η βάση, εδώ είναι η καρδιά της Ελλάδος, εδώ συμμαζεύουμε όλα τ’ αποτελέσματα, τις μετρήσεις από τους σεισμογράφους  αλλά δυστυχώς είναι ένα Ινστιτούτο που πάσχει από έλλειψη οικονομικών κονδυλίων.