ΑΠΙΣΤΕΥΤΑ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΧΟΛΑΡΓΟ, ΤΗ ΓΕΝΕΤΕΙΡΑ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΠΕΡΙΚΛΗ!

Η Αγία Τριάδα Χολαγού μόλις άρχισε να χτίζεται

γράφει ο Γιώογος Ντελόπουλος, 
γλωσσολόγος-ιστορικός
τ. ερευνητής της 
Ακαδημίας Αθηνών, 
Λεξικογράφος

Αφορμή για την συνέχιση μιας πολυετούς ερευνάς μου (διαχρονικής και διεπιστημονικής), που ελπίζω κάποτε να δημοσιευθεί από τον Δήμο Χολαργού χάριν των Χολαργιωτών και της… αυτογνωσίας τους, ήταν η ανακάλυψη ενός αρχαίου ελληνικού αμφορέα του 5ου αι. π.Χ. στη νότιο Γαλλία (περιοχή Ροδανού ποταμού με ελληνικές αποικίες), απεικόνιζε ένα λευκό άλογο με το όνομά του «Χολαργός». Μια επιγραφή σε λίθινο όρο (σήμα οριοθέτησης δήμων και οδών)  είχε βρεθεί ...


μετά την ονοματοθέτηση του σημερινού Χολαργού, που έγινε βάσει έρευνας του 1862. Αυτή ανέφερε μεταξύ άλλων τα "...Ακαμαντίς δε φυλέ (=φυλή) άρχεται, χολαργέον δε τριττύς (το ένα τρίτον της φυλής), και όριζε στα ανατολικά του τότε χώρου των Χολαργιωτών τους “Αθμονείς” (σημερινούς Αμαρουσιώτες)  και στα βόρεια τους Αχαρνείς( σημ. Μενιδιάτες).

Ο Περικλής που αναφέρεται ως Χολαργεύς ( Χολαργιώτης)  είχε κτήματα στην ίδια περιοχή με τους Αχαρνείς. Το γειτονικό Χαλάνδρι με το μεγαλύτερο μέρος της σημερινής, γειτονικής Αγ. Παρασκευής λεγόταν «Φλύα».
Ο Πλάτωνας στον διάλογό του «Κρατύλος», όπου ασχολείται με τις ετυμολογίες των ονομάτων μάς, λέγει: "όποιος γνωρίζει τα ονόματα θα μάθει και τα πράγματα", ενώ ο Αριστοτέλης στο έργο του "Περί ερμηνείας" υπογραμμίζει ότι "η σημασία μιας λέξης βασίζεται στην χρήση-σημασία που έχει μόνο μέσα σε μια φράση, αφού η λέξη Κάλιππος, ανάλογα με τη φράση στην οποία χρησιμοποιείται μπορεί να σημαίνει: το ωραίο άλογο (καλός=ωραίος και ίππος=άλογο), αλλά παράλληλα να είναι και όνομα προσώπου π.χ. ο στρατηγός που λεγόταν Κάλιππος.
Συνεπώς, στο αγγείο έχουμε το άλογο που λεγόταν «Χολαργός», ενώ στην Αττική έχουμε όνομα τοποθεσίας «Χολαργός» με κατοίκους τους Χολαργείς ( Περικλής ο Χολαργεύς). 

Η λέξη λοιπόν Χολαργός ως σύνθετη από το «χολή» και «αργός» σημαίνει ανάλογα με τη χρήση της, τον άνθρωπο που είναι αργός (στα αρχαία ελληνικά= γρήγορος (θυμηθείτε την Αργώ - το γρήγορο πλοίο των Αργοναυτών και όχι το...αργό με τη σημερινή αντίθετη σημασία της  ίδιας λέξης), στην εκδήλωση του χόλου δηλαδή της χολής (υγρό της κύστης του ήπατος που θεωρείται αιτία εκδήλωσης θυμού-οργής, όπως και το ρήμα χολόω =εξοργίζω και χολιός=ο οργισμένος). Ως χρώμα η χολή σημαίνει, όπως και είναι, υποπράσινη και μας δίνει και τις λέξεις  χλόη ( πρασινάδα) και χλωρός (πράσινος) ενώ το αργός ως χρώμα σημαίνει λευκός (βλέπε και τα ομόρριζα άργ-ιλλος και άργ-υρος (το ασήμι ως λευκό). 
Άρα ο Χολαργός χρωματικά σημαίνει πρασινόλευκος, όπως και, η γειτονική Φλύα σημαίνει πράσινη, υγρή ( απαραίτητο στοιχείο για το πράσινο η υγρασία, η βλάστηση και φλ-ούδα για βράσιμο και σχετικό ρόφημα.
Το λευκός του “αργός” στο Χολαργός μας οδηγεί στα εδώ ασβεστολιθικά πετρώματα, κάτω από την πράσινη βλάστηση της επιφάνειας του εδάφους του. 

Γνώρισα ερευνητή που, οδηγούμενος από τη σημασία την χρωματική της χολής στον Ιπποκράτη ως "ξανθής" και στον Γαληνό ως "πυρράς (σαν την φλόγα) και του χαλκού ως ερυθρού μετάλλου, έψαχνε στον Υμηττό του Χολαργού για κοιτάσματα ...χαλκού (αφού κατά Πλάτωνα τα ονόματα οδηγούν στα πράγματα).
Κατοπτεύοντας τον Υμηττό και εμείς (αφού και αυτός λέει ότι είναι, δηλαδή υγρός, νοτερός,  γιατί ως νότιος προαναγγέλλει το νοτιά, υγρό άνεμο, φορέα βροχής) με την ρίζα χυμός στο δασυνόμεvo (ΧΧ) Υμηττός (που δίνει και τη λέξη χυμώδης, μεταφορικά ο ευδιάθετος ο αστειολόγος. Αυτή έγινε στα αγγλικά HUMOUR (χιούμορ και χιουμορίστας στα …ελληνοαγγλικά) συνειδητοποιούμε την έλλειψη πρασίνου κοιτώντας από εκεί ψηλά τους Δήμους Χολαργού, Ay.Παρασκευής, Χαλαντρίου μέχρι το Μενίδι, ενωμένους με τις πολυκατοικίες τους, με την εντός των τειχών και τοίχων τους Αθήνας. Τότε γινόμαστε Χολαργείς δηλαδή οξύθυμοι, όταν θυμηθούμε ότι από την εποχή του Χολαργέως Περικλή, μέχρι και πριν 40 χρόνια η περιοχή ήταν Φλύα και πρασινόλευκη. 
Μας παρηγορεί η δεντροφυτεμένη οδός Περικλέους, του σημερινού Χολαργού που οδηγεί στο ομώνυμο πάρκο, πράσινο ατό τα δέντρα του και λευκό από τους το τοίχους-τείχη των πολυκατοικιών που το περιβάλλουν- πολιορκούν.

Θυμόμαστε και τον αρχαίο Περικλή που έδωσε εδώ το όνομά του σαν κληρονομιά πολιτική και πολιτισμική, όπως έκανε και το 431 π.Χ όταν βεβαίωνε τους Αθηναίους και τους Αχαρνείς, που πολιορκούντο ατό τους εισβολείς στην Αττική, Σπαρτιάτες του Πελοποννησιακού πολέμου, ότι "δίνει στην Αθήνα τα κτήματά του στις Αχαρνές, εάν αυτά δεν τα καταστρέφουν οι Σπαρτιάτες εισβολείς. 

Και πράγματι, οι μετά το 1950 μ.Χ εισβολείς στην Αττική, άφησαν στον πρασινόλευκο Χολαργό όσο πράσινο απέμεινε σαν όνομα στην ετυμολόγησή του και σαν πράγμα στους εντός των επεκταθέντων τειχών των Αθηνών, που περιέλαβαν στον Χολαργό προτομή, δρόμο και πάρκο, του μεγάλου πατέρα της αθηναϊκής Δημοκρατίας, Περικλή Ξανθίππου Χολαργέως.