Η ΒΑΡΥΣΗΜΑΝΤΗ ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ τ. ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΞΥΔΗ ΓΙΑ ΤΟ ΒΡΑΒΕΙΟ "ΠΕΡΙΚΛΕΟΥΣ"! ΕΚΕΙ ΟΠΟΥ ΔΕΝ ΠΗΓΕ Ο ΝΙΚΟΛΑΟΥ...

Ιδού τι είπε ο τέως Δήμαρχος Ξύδης με την ευκαιρία της απονομής βραβείου "Περικλέους" από τονβ Δήμαρχο Αποστολόπουλο. 

Αξιότιμε Κύριε Δήμαρχε,

Κυρίες και Κύριοι,

Είμαι ιδιαίτερα συγκινημένος που ο Δήμος Παπάγου-Χολαργού και ειδικότερα ο Δήμαρχος κ. Ηλίας Αποστολόπουλος αποφάσισαν...

να με τιμήσουν με το για πρώτη φορά θεσπιζόμενο και απονεμόμενο«Βραβείο Περικλέους», ένα βραβείο που φέρει το βαρύ ιστορικά όνομα του Μεγάλου Πολιτικού και Στρατηγού της Αρχαίας ΕλλάδαςΠερικλέους.

Ο Δήμος μας έχει το μεγάλο προνόμιο να περιλαμβάνει στην ονομασία του το όνομα της γενέτειρας του Περικλέους, του αρχαίου δήμου του Χολαργού. Όπως είναι γνωστό, ο μεγάλος αυτός πολιτικός και στρατηγός έχει μείνει στην Ιστορία ως Περικλής Ξανθίππου Χολαργεύς. Έτσι τον καταγράφουν στα συγγράμματά τους ο Πλούταρχος και ο Αριστείδης και έτσι τον έχει καταγράψει η παγκόσμια Ιστορία.

Το ιστορικό βάρος του ονόματος του Χολαργού ως τόπου καταγωγής του Περικλέους είναι μεγάλο για το Δήμο μας και ιδιαίτερα για τη Δημοτική Κοινότητα Χολαργού. Ως εκ τούτου, θα πρέπει συνεχώς να το μετατρέπουμε σε δύναμη για εξέλιξη και του Δήμου μας στην ολότητά του και των δύο κοινοτήτων του. Και η θεσμοθέτηση των«Ημερών Περικλέους» και του «Βραβείου Περικλέους» από τη Δημοτική Αρχή είναι σίγουρα προς αυτή τη κατεύθυνση. Άλλωστε, όπως ο ίδιος ο Περικλής είχε πει στον Επιτάφιο: «ἆθλα γὰρ οἷς κεῖται ἀρετῆς μέγιστα, τοῖς δὲ καὶ ἄνδρες ἄριστοι πολιτεύουσιν» (= όπου θεσπίζονται μέγιστα βραβεία αρετής, εκεί και άριστοι πολίτες οικούν την πόλη.)

Ο Περικλής, αγαπητές μου Κυρίες και Κύριοι, δεν είναι απλά ένα ιστορικό πρόσωπο, δεν είναι απλά ένας ακόμη Πολιτικός και Στρατηγός της Αρχαίας Ελλάδος ή της Αθήνας. Είναι ο ίδιος η Αρχαία Αθήνα. Είναι ο ίδιος το διαχρονικό μήνυμα της Αρχαίας Ελλάδος στο κόσμο. Ό, τι πρεσβεύει το αρχαίο πνεύμα είναι ο Περικλής. Στο πρόσωπό του η δημοκρατία, το καλόν καγαθόν, οι τέχνες και η φιλοσοφία βρίσκουν την απόλυτη εικόνα τους.

Χωρίς την Αθήνα είναι σίγουρο ότι δεν θα υπήρχε ο Περικλής. Χωρίς όμως τον Περικλή, είναι αμφίβολο αν θα υπήρχε ο Χρυσούς Αιώνας της Αθήνας. Η Αθήνα στην οποία μεγάλωσε ο Περικλής είναι μια πόλη πλούσια από χρήματα και ιδέες, από τέχνες και φιλοσοφία. Σε αυτή την Αθήνα ήλθε ο Περικλής και δημιούργησε ό, τι αργότερα θα ονομαστεί Χρυσούς Αιών του Περικλέους.

Είναι ίσως η μόνη περίπτωση ιστορικά που ένα πρόσωπο χαρακτηρίζει μια ολόκληρη περίοδο, έναν ολόκληρο αιώνα. Και δικαίως την χαρακτηρίζει αφού ο Περικλής, όπως γράφει ο μεγάλος Ιστορικός Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος,: «… ήταν σίγουρα ο ιδανικότερος τύπος του τέλειου δημόσιου άνδρα της Αρχαίας Ελλάδος». Και συνεχίζει ο Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος, γράφοντας τα εξής: «Ο Θεμιστοκλής ήταν ίσως ο μεγαλύτερος πολιτικός, ο Κίμων βεβαίως ο μεγαλύτερος στρατηγός και ο Δημοσθένης ο μεγαλύτερος ρήτορας. Αλλά μόνο ο Περικλής ήταν συγχρόνως και πολιτικός και στρατηγός και ρήτορας. Επειδή είχε όλα αυτά τα προτερήματα μαζί, γι’ αυτό κατόρθωσε να παραμείνει στην πολιτική 40 ολόκληρα χρόνια, από τα οποία τα 15 ήταν απόλυτος άρχων της πόλης».

Στον Περικλή, επίσης, πιστώνονται οι προσπάθειες για την στερέωση και εν καιρώ ειρήνης (όχι δηλαδή όταν επέκειτο πόλεμος κατά των βαρβάρων) της Πανελλήνιας Ιδέας. Για πρώτη φορά μετά από τη λήξη των Περσικών Πολέμων και την ένωση όλων των πόλεων/κρατών απέναντι στις ορδές των βαρβάρων της Περσίας, ο Περικλής θέλησε να συγκαλέσει ένα Πανελλήνιο Συνέδριο. Σε εκείνο το Συνέδριο, θα συμμετείχαν όλες οι πόλεις και θα αποφάσιζαν από κοινού για την ανακατασκευή ιερών και ναών καθώς και για τις θυσίες προς τους θεούς που είχαν κάνει εν ίδει τάματος οι Έλληνες. Το συνέδριο, βέβαια, όπως είναι γνωστό, δεν έγινε γιατί αντέδρασαν οι Λακεδαιμόνιοι, όπως είχαν αντιδράσει και σε άλλη περίπτωση. Βλέπετε, από

αρχαιοτάτων ετών, πάντα υπάρχουν κάποιοι στην Πατρίδα μας που την κρίσιμη στιγμή τορπιλίζουν την κοινή προσπάθεια και την ενότητα.

Βέβαια, η κλασική Αθήνα του Περικλέους, που περιγράφει τόσο όμορφα στον Επιτάφιό του, αρχίζει να παρακμάζει και θα οδηγηθεί αργότερα στην καταστροφή. Μιλώντας, όμως, γι αυτήν ο Περικλής, της χαρίζει για πάντα την αθανασία, τη γλυτώνει από την φθορά και της δίνει την αφθαρσία του θρύλου. Ο Επιτάφιος του Περικλέους είναι το στερνό αντίο στην κλασική Ελλάδα, στην κλασική Αθήνα.

Η Αθήνα του Περικλέους είναι αυτή η πόλη με τις αρχές, τις ιδέες, τις τέχνες και τις γνώσεις που θα υμνήσουν μέσα από συγγράμματα και ποιήματα οι μεγαλύτεροι διανοούμενοι και ποιητές της Δύσης. Η Αθήνα του Περικλέους είναι η πόλη που διαβάζουμε στα ποιήματα του Τζων Μίλτον, του Πέρσυ Σέλλευ και του Λόρδου Βύρωνα και αυτή που γοήτευσε ακόμη και ποιητές πέρα από τον Ατλαντικό ( όπως τον Κάρλος Πελλιθέρ από το Μεξικό και τον Μιγκέλ Αστουρίας από τη Γουατεμάλα). Δυστυχώς όμως αυτό το θαυμάσιο κείμενο που διδάσκεται σε όλα σχεδόν τα πανεπιστήμια του εξωτερικού και σε πολλά σχολεία εκτός Ελλάδος, από φέτος δεν θα διδάσκεται στα ελληνικά σχολεία, με απόφαση του σημερινού Υπουργού Παιδείας. Ο Επιτάφιος, αγαπητοί μου συμπολίτες, που είναι το “Ευαγγέλιο της Δημοκρατίας”, δεν θα διδάσκεται στον τόπο που εκφωνήθηκε πριν 2.500 χρόνια.

Το γιατί ο Επιτάφιος θα πρέπει να διδάσκεται στα σχολεία σήμερα το περιγράφει πολύ ωραία σ’ ένα άρθρο του στην εφημερίδα «Αυγή» της προηγούμενης εβδομάδος ο συγγραφέας Αντώνης Σαχπεκίδης. Υπενθυμίζω ότι η Αυγή είναι το κομματικό όργανο του βασικού κυβερνώντος κόμματος. Γράφει ο κ. Σαχπεκίδης: «Σήμερα, λοιπόν, η διδασκαλία αυτού του κειμένου είναι επιβεβλημένη όσο ποτέ, προκειμένου να αναδειχθεί ο ιστορικός, φιλοσοφικός, λογοτεχνικός αλλά κυρίως ο δημοκρατικός διαπαιδαγωγικός χαρακτήρας του "Επιταφίου", που αποτελεί εγχειρίδιο πολιτικής αγωγής, όπου είναι συμπυκνωμένη η πεμπτουσία της Δημοκρατίας, όπως την οραματίστηκε

και την πραγματοποίησε ο Περικλής και την απέδωσε με το αξεπέραστο λογοτεχνικό και το ρητορικό του ταλέντο ο Θουκυδίδης.»

Αγαπητές μου φίλες και φίλοι,

Αναφερόμενος στον Επιτάφιο του Περικλέους, θα ήθελα να επισημάνω ότι αυτό το κείμενο μπορεί να δώσει στους νέους μας απαντήσεις και σωστές κατευθύνσεις για μια σωστή Δημοκρατία. Υπό την προϋπόθεση, φυσικά, ότι θα το διδαχθούν και θα το μελετήσουν. Σε ένα περιβάλλον όπου η δημαγωγία, ο λαϊκισμός, ο κούφιος βερμπαλισμός, η ρουσφετολαγνεία και η ευνοιοκρατία συνυπάρχουν και σχεδόν κυριαρχούν, οι νέοι πρέπει να μάθουν το σωστό. Και το σωστό είναι το καλόν καγαθόν, εκείνο το κοινωνικό και πολιτικό πρότυπο του αιωνίου Ανθρώπου και που ο Επιτάφιος διαπνέεται από αρχής μέχρι τέλους από αυτή τη λαμπρή ανθρωπιστική ιδεολογία της Αθηναϊκής «καλοκαγαθίας» του 5ου πρό Χριστού αιώνα.

Εκλεκτοί προσκεκλημένοι,

Αφού ευχαριστήσω για ακόμη μία φορά και από βάθους καρδίας τη Δημοτική Αρχή και ιδιαίτερα το φίλο Δήμαρχο Ηλία Αποστολόπουλο για την τιμή που μου έκαναν να μου απονείμουν το Βραβείο Περικλέους, θα ήθελα να κλείσω τον χαιρετισμό μου με τα λόγια του ιδίου του Περικλέους σχετικά με τη Δημοκρατία, που είναι σήμερα περισσότερο από ποτέ επίκαιρα για τη Χώρα μας και το πολίτευμά μας. Η απόδοση στα νέα ελληνικά ανήκει σε έναν μεγάλο πολιτικό, τον Ελευθέριο Βενιζέλο, που μελέτησε τον Περικλή ιδιαίτερα. Και ο Περικλής είπε: «Ζώμεν τω όντι υπό πολίτευμα, το οποίον δεν επιζητεί ν' αντιγράφη τους νόμους των άλλων, αλλ' είμεθα ημείς μάλλον υπόδειγμα εις τους άλλους παρά μιμηταί αυτών. Και καλείται μεν το πολίτευμά μας δημοκρατία, λόγω του ότι η κυβέρνησις του κράτους ευρίσκεται όχι εις χείρας των ολίγων, αλλά των πολλών. Αλλά δια μεν των νόμων ασφαλίζεται εις όλους ισότης δικαιοσύνης δια τα ιδιωτικά των συμφέροντα, ενώ υπό την έποψιν της κοινής εκτιμήσεως, έκαστος πολίτης προτιμάται εις τα δημόσια αξιώματα, όχι διότι ανήκει εις ωρισμένην κοινωνικήν τάξιν, αλλά δια την προσωπικήν του αξίαν, εφόσον διακρίνεται εις κάποιον κλάδον. Ούτε, εξ άλλου, εκείνος που είναι πτωχός, ημπορεί όμως να προσφέρη υπηρεσίας εις την πόλιν, ευρίσκει εμπόδιον εις τούτο, ένεκα της κοινωνικής του αφανείας. Και όχι μόνον εις τον δημόσιον βίον μας πολιτευόμεθα με πνεύμα ελευθέριον, αλλά και εις την

αναμεταξύ μας καθημερινήν επικοινωνίαν είμεθα ελεύθεροι καχυποψίας, διότι δεν αγανακτούμεν εναντίον των άλλων δι' όσα πράττουν χάριν της ευχαριστήσεώς των, ούτε προσλαμβάνομεν απέναντί των φυσιογνωμίαν σκυθρωπής αποδοκιμασίας, η οποία δεν ζημιώνει αληθώς, πληγώνει όμως. Αλλ' ενώ εις τας ιδιωτικάς μας σχέσεις αποφεύγομεν να φαινώμεθα δυσάρεστοι, εις τον δημόσιον βίον μας αποφεύγομεν την παρανομίαν, από ευλάβειαν προ πάντων προς τας επιταγάς των εκάστοτε αρχόντων και των νόμων, εκείνων ιδίως εξ αυτών, όσοι έχουν τεθή είτε προς υπεράσπισιν των αδικουμένων, είτε μολονότι άγραφοι, φέρουν αναμφισβήτητον όνειδος εις τους παραβάτας των».

Αυτή είναι λοιπόν η δημοκρατία, και κάθε τι άλλο πέρα από αυτό δεν είναι δημοκρατία. Και αυτό ας μας μείνει ως ενεργοί πολίτες της Ελλάδας και της Ενωμένης Ευρώπης.

Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.

Η ομιλία αναρτήθηκε στο papagou-politeia.gr