ΑΡΘΡΟ-ΤΟΜΗ ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΝΟΜΙΚΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ. ΘΑ ΚΑΤΑΛΑΒΕΤΕ ΠΟΛΛΑ ΓΙΑ ΟΣΑ ΣΥΜΒΑΙΝΟΥΝ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΑΠΑΓΟΥ-ΧΟΛΑΡΓΟ!

Η διαχείριση της εικόνας των προβλημάτων στο τοπική Αυτοδιοίκηση

γράφει ο Αλέξανδρος Νομικός

παθολογοανατόμος Επιμελητής Β' "Ασκληπιείου Βούλας"

πρώην δημοτικός σύμβους Παπάγου-Χολαργού 

Αποτελεί αναμφισβήτητο γεγονός, πως διεθνώς και σε πολλές περιπτώσεις, οι κυβερνήσεις δεν ασχολούνται τόσο με τη διαχείριση συλλογικών προ­βλημάτων, όσο με τη διαχείριση της εικόνας των προβλημάτων. Γνωρίζουν ότι δεν έχει τόση σημασία τι κάνουν, όσο τι φαίνεται ότι κάνουν.

Σύμφωνα με τον καθηγητή του πανεπιστημίου του Warwick X. Κ Τσούκα αν και όλες οι σύγχρονες...

δημοκρατίες έχουν χαρακτηριστικά της «εικονικής δημοκρατίας», στις χώρες με ένα στοιχειωδώς λειτουργικό πολιτικό σύστημα, εκλογικευμένο δημόσιο λόγο, και στιβαρούς δημόσιους θεσμούς, η «εικόνα» δεν έχει υποκαταστήσει πλήρως την έλλογη λήψη αποφάσεων. Αντιθέτως, σε χώρες με ένα αυτοαναφερόμενο πολιτι­κό σύστημα, κατακερματισμένο και ιδεοληπτικό δημόσιο λόγο και ισχνούς δημό­σιους θεσμούς, η διαχείριση της εικόνας συνιστά την κύρια παράμετρο στη λήψη κυβερνητικών αποφάσεων. Τα αποτελέσματα είναι καθοριστικά για την ποιότητα ζωής των πολιτών: η αποτελεσματική διαχείριση των συλλογικών προβλημάτων στη δεύτερη κατηγορία χωρών υστερεί σε σχέση με την πρώτη, τα συλλογικά αγαθά δεν προστατεύονται επαρκώς, στρατηγικές αποφάσεις αναβάλλονται.

Παρόμοια φαινόμενα παρατηρούνται πολλές φορές και στην τοπική αυτοδιοί­κηση. Οι δημοτικές αρχές, που αποτελούν τον εγγύτερο στους πολίτες φορέα εξουσίας, συχνά παρασύρονται υιοθετώντας παρόμοιες στρατηγικές οι οποίες όχι μόνον δεν βοηθούν στην επίλυση των καθημερινών προβλημάτων του δημότη, αλλά αποτελούν μέσα παραπλάνησης και αποπροσανατολισμού. Ενίοτε μάλιστα, οι λογικές διαχείρισης της εικόνας αποτελούν την κυριότερη παράμετρο που σχε­τίζεται με τη λήψη αποφάσεων, γεγονός που αναπόδραστα οδηγεί στην έλλειψη πειστικών λύσεων και στη διαιώνιση πολλών και σημαντικών προβλημάτων, που βρίσκονται στην αρμοδιότητα της τοπικής αυτοδιοίκησης. Έτσι, μακροπρόθεσμοι στρατηγικοί σχεδιασμοί, ανατρέπονται από αδυναμία αντιμετώπισης και των στοι­χειωδέστερων τοπικών ζητημάτων.

Παρατηρούνται, συνεπακόλουθα, φαινόμενα όπου βαρύγδουπες δηλώσεις και πολλές εντυπωσιακές κατά τα άλλα φωτογραφίες, συνοδεύονται από έλλειψη ουσιαστικής πολιτικής. Τα παραπάνω διακρίνονται εντονότερα στον τομέα της κοινωνικής πολιτικής. Έτσι, φαντασμαγορικές εκδηλώσεις σε δημοτικούς παιδι­κούς σταθμούς, αποκρύπτουν τα δυσανάλογα υψηλά τροφεία. Ομιλίες και διακη­ρύξεις για την κοινωνική πολιτική, δεν καταφέρουν να κρύψουν την αδυναμία παροχής ενός ουσιαστικού δικτύου προστασίας σε μια κοινωνία που νοσεί. Ανα­ντίρρητα, το μεγάλο βάρος της προνοιακής πολιτικής επωμίζεται η κεντρική εξου­σία μέσω των οργανωμένων δομών που οφείλει να έχει. Η τοπική αυτοδιοίκηση όμως δρώντας επικουρικά, αλλά ουσιαστικά, δύναται να επιτελέσει σημαντικότα­το έργο παρέχοντας πολύτιμη αρωγή όχι μόνον στις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, αλλά και στο σύνολο του πληθυσμού. Αυτό βέβαια απαιτεί διάθεση ουσιαστικής επίλυσης των προβλημάτων και όχι στείρα διαχείριση της εικόνας.

Σύμφωνα με τον John Stewart στο Modernizing Local Government, η αποτελε­σματική τοπική αυτοδιοίκηση είναι απαραίτητη για την καλή διακυβέρνηση της κοινωνίας. Μία αποτελεσματική τοπική αυτοδιοίκηση, όμως, προϋποθέτει τοπικές επιλογές. Προϋποθέτει τοπικές αρχές ικανές να αντεπεξέρχονται σε συγκεκριμέ­να προβλήματα, να λαμβάνουν υπόψη τις τοπικές συνθήκες και επίσης να επιτρέ­πουν και να προωθούν προγράμματα και καινοτομίες, στηρίζοντας έτσι την ύπαρ­ξη της πολυφωνίας στο κυβερνητικό σύστημα. Η ριζική ανασύνταξη του κράτους και του πολιτικού συστήματος, αλλά και της τοπικής αυτοδιοίκησης, τόσο στον πρώτο, όσο και στο δεύτερο βαθμό, ήταν και παραμένει, η υπ' αριθμόν ένα πρό­κληση για το μέλλον και την προοπτική της χώρας μας.

* το άρθρο του Αλέξανδρου Νομικού δημοσιεύτηκε στο τελευταίο τεύχος της τοπικής εφημερίδας "Αντίλογος Χολαργού"