ΓΕΜΙΣΑΜΕ ΠΑΠΑΓΑΛΟΥΣ ΣΤΟΝ ΧΟΛΑΡΓΟ-ΠΑΠΑΓΟΥ! ΣΜΗΝΗ ΕΧΟΥΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΘΕΙ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ, ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΣ ΘΑΛΠΩΡΗ ΣΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΣ!

Η φανταστική ιστορία των εξωτικών παπαγάλων στα πάρκα της Αθήνας. 

Σίγουρα έχουν πετάξει κοντά σου και είναι δεδομένο ότι έχεις ακούσει τη...

διαπεραστική τους φωνή, μα είναι πολύ πιθανό να μην τους παρατήρησες ποτέ σου. Ποιος άραγε έχει αντιληφθεί ότι η Αθήνα φιλοξενεί περίπου 1500 πράσινους παπαγάλους σε πάρκα και άλση; Οι παπαγάλοι της Αθήνας είναι δραπέτες, κατεργάρηδες, με εξαιρετικές ικανότητες επιβίωσης. Λέγεται ότι ξεκίνησαν να εξαπλώνονται μετά από έναν ατυχή εκτελωνισμό στο αεροδρόμιο του Ελληνικού και από τότε έκαναν της Αθήνα και τις άλλες μεγαλουπόλεις της Ελλάδας πιο εξωτικές.

Ο Λευτέρης Σταύρακας είναι αυτό που θα λέγαμε φανατικός ‘πουλάκιας’. Μέλος της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρίας, με πολλά χρόνια στο άθλημα της αναγνώρισης πουλιών έχει μελετήσει τους παπαγάλους της Αθήνας και τους έχει απαθανατίσει άπειρες φορές. Στην βόλτα που κάναμε μαζί του στον Εθνικό Κήπο, μας ξενάγησε στα στέκια του γκριζοπρόσωπουκαι του πράσινου παπαγάλου και μας εξήγησε πώς εν αγνοία μας πολλαπλασιάζονται και εξαφανίζονται πουλιά και σαλαμάνδρες.

Ο εθνικός κήπος φιλοξενεί ετησίως πάνω από 80 διαφορετικά είδη πουλιών. «Ο κήπος έχει τέτοια πυκνή βλάστηση που δεν πρέπει να θεωρείται κήπος, είναι ένα δάσος, μια ζούγκλα» λέει. «Τα πουλιά λατρεύουν την βλάστησή του καθώς τους παρέχει άφθονη τροφή και κάλυψη, ενώ για τους παρατηρητές είναι ένας μοναδικός τόπος για να συναντήσουν σπάνια είδη πουλιών σε απόσταση αναπνοής». Όπως μας εξηγεί, στην Ελλάδα μπορεί κανείς να συναντήσει δύο βασικά είδη παπαγάλων που ζουν και αναπαράγονται: τους πράσινους, που είναι οι πιο διαδεδομένοι  και τους γκριζοπρόσωπους που είναι ένα ραγδαίως αναπτυσσόμενο είδος. Οι πράσινοι, μάλιστα, επειδή συμπλήρωσαν 15 χρόνια παρουσίας στην Ελλάδα ως πληθυσμός άγριος που αναπαράγεται επιτυχώς, θεωρείται πλέον επίσημο είδος της Ελλάδας και συμπεριλαμβάνεται στην λίστα των Ελληνικών –απελευθερωμένων- ειδών.

Πώς όμως ξεκίνησαν όλα; Η ιστόρια της εμφάνισης των πρώτων παπαγάλων στις αρχές του ’90 έχει διαδοθεί σαν αστικός μύθος. Σύμφωνα με τον Λευτέρη, οι πρώτοι πληθυσμοί πράσινων παπαγάλων εμφανίστηκαν στην Γλυφάδα και οφείλονται σε μια παραλαβή εκατοντάδων παπαγάλων στο αεροδρόμιο του Ελληνικού που δεν κατάφερε να εκτελωνιστεί επιτυχώς και αποφασίστηκε να τους αφήσουν ελεύθερους. Παράλληλα, όμως, οι  πράσινοι παπαγάλοι εξαπλώθηκαν και μέσα από τα νοικοκυριά της πόλης. Εκείνη την εποχή το συγκεκριμένο είδος ήταν πολύ δημοφιλές στα ελληνικά pet shop. Ωστόσο, το γεγονός ότι οι συγκεκριμένοι παπαγάλοι φωνάζουν δυνατά, έκανε πολλούς ιδιοκτήτες να τους αφήσουν ελεύθερους. «Τα πουλιά αυτά ζουν σε μεγάλα κοπάδια και έχουν μάθει να επικοινωνούν με φωνές, έτσι λοιπόν, όταν παίρνεις ένα, το κλείνεις σε κλουβί και αυτό ασφυκτυά, είναι η μοναδική αντίδραση που του μένει, πριν αρχίσει να βαράει το κεφάλι του από τη βαρεμάρα». Αντίστοιχα με τους πράσινους, εξαπλώθηκαν και οι γκριζοπρόσωποι παπαγάλοι, με μικρότερη διάδοση, ωστόσο, γιατί δεν ήταν τόσο δημοφιλείς στα pet shop.

Η μαζική απελευθέρωση των παπαγάλων, όμως, δεν ήταν αρκετή για να τους εγγυηθεί την επιβίωση σε ένα σημείο της γης διαφορετικό από αυτό που μεγαλώνουν και αναπαράγονται κανονικά. «Οι συγκεκριμένοι παπαγάλοι μας έρχονται από την Αφρική και την Νοτιοανατολική Ασία, όμως μπορούν να επιβιώσουν σε διάφορα κλίματα, έχουν ανεπτυγμένες ικανότητες επιβίωσης, μπορούν να τραφούν με τα πάντα σχεδόν –με μια προτίμηση στους καρπούς των καλλωπιστικών φυτών- και αντέχουν το κρύο. Να φανταστείς πώς οι συγκεκριμένοι παπαγάλοι έχουν διαδοθεί και απαντώνται παντού στο κόσμο, από το Λονδίνο ως τους πρόποδες των Ιμαλαΐων», μας εξηγεί ο Λευτέρης.

Ποιοι είναι όμως, ακριβώς, αυτοί παπαγάλοι και που μπορείς να τους συναντήσεις στην Αθήνα; «Ο γκριζοπρόσωπος παπαγάλος είναι ένας επιδέξιος κηπουρός. Παίρνει λεπτά κλαδάκια και τα πλέκει σε φωλιές πάνω σε πεύκα. Λατρεύει τα ψηλά πεύκα. Πολλούς θα βρεις στο άλσος της Χωροφυλακής. Θυμάμαι πως στο άλσος της χωροφυλακής είχε ένα μικρό ζωολογικό κήπο, στον οποίο υπήρχε ένα κλουβί με γκριζοπρόσωπους παπαγάλους. Κάποια στιγμή τους έβλεπες μισούς μέσα, μισούς έξω. Κάπως τα είχαν καταφέρει και το έσκαγαν. Τώρα πια δεν υπάρχει σχεδόν κανένας μέσα. Τους αναγνωρίζεις από την μικρή ουρά, τη γκρίζα κοιλιά και λαιμό, το μικρό ράμφος και την φωνή». Ο πράσινος παπαγάλος, από την άλλη, ξεχωρίζει από την μακριά, στενή πράσινη ουρά, το κόκκινο ράμφος και τη διαπεραστική φωνή. Σε αντίθεση με τον γκριζοπρόσωπο, του αρέσει να φωλιάζει μέσα σε κουφάλες δέντρων. Η Αθήνα είναι ιδανική γι’ αυτούς τους παπαγάλους γιατί δεν έχουμε άλλα πουλιά τέτοιου μεγέθους που να φωλιάζουν σε τρύπες. Έτσι, μπορούμε αν πούμε πως οι παπγάλοι κατέλαβαν τον κενό χώρο που υπήρχε.

Σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες οι πράσινοι παπαγάλοι θεωρούνται παράσιτα επειδή καταλαμβάνουν τις φωλιές άλλων ντόπιων ειδών και τα αφήνουν ‘άστεγα’. Τέτοιο πρόβλημα, ωστόσο, δεν έχει καταγραφεί μέχρι τώρα στην Ελλάδα. Ακόμη και σε περιοχές που θα μπορούσε να υπάρξει ανταγωνισμός για τις φωλιές, όπως στην Θεσσαλονίκη, που η πόλη φιλοξενεί δρυοκολάπτες και ψαρόνια, υπάρχει ακόμα χώρος για όλους. Όπως μας λέει χαρακτηριστικά ο Λευτέρης «Στην Ελλάδα από κουφάλες άλλο τίποτα».

Όπως μας τονίζει, βεβαίως, τέτοιου είδους εξαπλώσεις ξένων ειδών μπορεί να είναι επικίνδυνες για τα ντόπια είδη. Υπάρχουν περιπτώσει που εισαγώμενα είδη μετέφεραν ασθένειες ή ανταγωνίστηκαν ντόπια είδη για το φαγητό και τα οδήγησαν σε εξαφάνιση. Τέτοια παραδείγματα αφθονούν στο ζωικό βασίλειο, από της υδρόβιες χελώνες των pet shop και τις σαλαμάνδρες, που δημιουργούν πρόβλημα όταν αφήνονται ελεύθερες σε λίμνες και ποτάμια, μέχρι την περίπτωση του γκρίζου σκίουρου στην Αγγλία που οδήγησε σε εξαφάνιση τον ‘γηγενή’ κόκκινο σκίουρο και οι Άγγλοι τρελάθηκαν. Ωστόσο, μέχρι στιγμής οι παπαγάλοι, δεν έχουν δημιουργήσει τέτοια προβλήματα.

Μοναδικό κίνδυνο για τους παπαγάλους των πάρκων αποτελούν οι λιγοστοί θηρευτές, όπως γάτες και αρπακτικά πουλιά. Τέτοια πουλιά, όπως ο πετρίτης και το ξεφτέρι, συνηθίζουν να κατεβαίνουν στις πόλεις από τα γύρω βουνά και να κυνηγούν μικρότερα πουλιά. Ωστόσο οι παπαγάλοι έχουν τον τρόπο τους και σε αυτή τη περίπτωση. Είτε κρύβονται υπομονετικά μέχρι να φύγει ο θηρευτής, είτε κάνουν ψευτοεπιθέσεις ως κοπάδια και έτσι τον αποκρούουν. Σε κάθε περίπτωση, τα καλοζωϊσμένα και νωθρά περιστέρια της πόλης αποτελούν την πιο εύκολη λεία για κάθε επίδοξο εχθρό των παπαγάλων.

Την επόμενη φορά που θα κοιτάξεις τον ουρανό στο άκουσμα μιας τσιριχτής φωνής, μπορεί να δεις τον πράσινο παπαγάλο. Θα τον δεις μόνο του, σε ζευγάρια ή κοπάδια που μπορεί να φτάνουν τα εκατό άτομα. Όταν δεις αυτό τον πολύχρωμο μετανάστη, στάσου να τον επεξεργαστείς, να εντοπίσεις τη φωλιά του. Αυτός ο παπαγάλος έκανε μεγάλο ταξίδι και το φερε η μοίρα να μοιραστείτε την ίδια πόλη για πολλά ακόμη  χρόνια.

https://greka.lifo.gr/city_life/papagalos-o-athineos/