Ο Θρακιώτης
ποιητής - συγγραφέας Γιώργος Κιουρτίδης, που ως υπάλληλος της πρώην «Αγροτικής»
εξωθήθηκε στην ανεργία, ξεσπά, με μοναδικό «όπλο» του την πένα: «Δεν αντέχω να
βλέπω τις ταπεινώσεις της χώρας μου και του κόσμου. Αντιδρώ! Αντιδρώ μέσα από
τη γραφή»
·
«Πολλοί από τους πνευματικούς ταγούς
αντιδρούν, τα γράφουν και τα φωνάζουν. Ποιος τους ακούει όμως; Το σύστημα,
καθηλώνει τις φωνές τους! Επειδή δεν ερωτεύονται το
σύστημα, αυτό τους μισεί, και τους εκδικείται»!
· «Η πολιτική της χώρας στη Θράκη, ήταν
και είναι ανύπαρκτη. Ανησυχώ, όπως ανησυχώ για όλη τη χώρα. Η υποδούλωση πλέον,
δεν γίνεται μόνο με τα όπλα, μα πολύ πιο εύκολα, με οικονομικούς όρους»
· «Οι λογοτέχνες δεν μπορούν να ζήσουν
αποκλειστικά από τις πνευματικές τους δημιουργίες! Η πολιτεία δεν στηρίζει το
βιβλίο…»
· «Δεν υπάρχουν πια αξίες. Η παιδεία
μας, συνεχώς υποβαθμίζεται. Το σύστημα υγείας «νοσεί». Όλα ισοπεδώθηκαν»!
· «Η χώρα βυθίζεται όλο και πιο πολύ
στην εξαθλίωση και όλοι αυτοί κάνουν πως δεν καταλαβαίνουν»
· «Η κρίση στη
χώρα μας, είναι πρωτίστως κρίση αξιών»
· «Τα
διαβάσματα που κουβαλάς, μετουσιώνονται μέσα σου και κάποια στιγμή γεννιέται ο
δικός σου λόγος. Η δική σου γραφή»
· «Το βιβλίο
είναι ακριβό για τα ελληνικά δεδομένα. Δεν μπορεί να κοστίζει στον αναγνώστη 15
και 20 Ευρώ. Κοντά ένα μεροκάματο»
Του Μάκη Βραχιολίδη
Όποιος πιστεύει ότι οι διανοητές, οι λογοτέχνες και οι πνευματικοί
άνθρωποι έχουν επιλέξει το δρόμο της
σιωπής, καλύτερα να αλλάξει γνώμη. Υπάρχουν πολλοί που «αντιδρούν, τα γράφουν και τα φωνάζουν. Ποιος τους ακούει όμως; Το
σύστημα, καθηλώνει τις φωνές τους επειδή τους μισεί, και τους εκδικείται»,
υπογραμμίζει ο Θρακιώτης ποιητής -συγγραφέας
Γιώργος Κιουρτίδης ο οποίος είναι από αυτούς που έχουν επιστρατεύσει την
πένα τους ως «όπλο αντίστασής» τους. Ο Γιώργος Κιουρτίδης όμως έχει ακόμη ένα
λόγο να στηλιτεύει την αδικία και κυρίως την εξαθλίωση που έχει επιφυλάξει στον
λαό η πολιτεία, τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Θύμα κι ο ίδιος της κρίσης, όταν
από τη μια μέρα στην άλλη πετάχτηκε στην ανεργία, δεν
αντέχει να βλέπει άλλο τις ταπεινώσεις της Ελλάδος και του κόσμου. Όσο
για τους Σαμαρά, Βενιζέλο και τους άλλους ολετήρες της χώρας λέει πολλά…
σπαρταριστά! Δεν θα σας τα πούμε όλα, διαβάστε τη συνέντευξη ενός μαχητή
λογοτέχνη.
Από τη μια στιγμή στην
άλλη βρέθηκες άνεργος. Πώς, ενώ είχες τη δουλειά σου σε Τράπεζα, εξωθήθηκες
στην ανεργία;
Κιουρτίδης: Είναι οι δυσάρεστες εκπλήξεις της
ζωής. Είναι τα αποτελέσματα της αμετροέπειας των πολιτικών μας. Όντως, και ‘γω
όπως και πολλοί άλλοι συνάδελφοι, με την «πώληση» της τράπεζας βρεθήκαμε
χωρίς εργασιακά δικαιώματα, ενταγμένοι στο εργασιακό προσωπικό του ιδιώτη
αγοραστή. Πολύ σύντομα, με ταπεινώσεις και εξευτελισμούς, μας έσπρωξαν -με ένα
πρόγραμμα εθελούσιας εξόδου-, εκτός εργασιακού δυναμικού.
Μήπως τελικά
αυτό που σε ώθησε να ασχοληθείς με τη λογοτεχνία ήταν και ανάγκη βιοποριστική; Εκτός δηλαδή από εσωτερική ανάγκη, μήπως ήταν και μια διέξοδος
στο οικονομικό αδιέξοδο που ενέσκηψε στη χώρα;
Κιουρτίδης: Με την ποίηση και τη λογοτεχνία, ασχολούμαι
πάρα πολλά χρόνια. Ήδη, έχουν εκδοθεί 10 βιβλία μου. Ασχολούμαι, πριν ακόμα
ξεμυτίσει η κρίση. Δεν ήταν λοιπόν βιοποριστικοί οι λόγοι. Ήταν μια φλόγα
που δεν μπορούσα να κρατήσω μέσα μου και η οποία βγήκε με λέξεις. Βγήκε, με
την ποίηση και τη λογοτεχνία. Εξάλλου, εγώ πιστεύω, πως η λογοτεχνία από τη
στιγμή που στοχεύει στον προσπορισμό εσόδων και κέρδους, χάνει τη μαγεία της
και συγχρόνως ο λογοτέχνης, χάνει το
δρόμο του. Γράφει πλέον για τους άλλους και όχι για τον εαυτό του. Γιατί,
στο πίσω μέρος του μυαλού του είναι πάντοτε το κέρδος και το τι αρέσει…
Ωστόσο, ένας
συγγραφέας, ένας ποιητής στην Ελλάδα
μπορεί να εξασφαλίζει τα προς το ζην πουλώντας βιβλία του ή όχι;
Κιουρτίδης: Ένας λογοτέχνης, ένας ποιητής, ένας
άνθρωπος του πνεύματος, στην πατρίδα μας -δυστυχώς!- δεν μπορεί να ζήσει αποκλειστικά
και μόνο από τις πνευματικές του δημιουργίες. Ψάχνοντας κανείς, θα βρει ελάχιστες
εξαιρέσεις. Οι λόγοι είναι πολλοί. Το μικρό αναγνωστικό κοινό μα κυρίως, η πολιτική
που υπάρχει για το βιβλίο. Υπεύθυνοι, η πολιτεία που δεν στηρίζει το βιβλίο,
αλλά και το όλο στήσιμο της εμπορίας του, που αποβαίνουν σε βάρος του
πνευματικού δημιουργού. Είναι αυτός που
θα αποκομίσει τα ελάχιστα. Και αν, τελικά, τα πάρει κι αυτά! Στο εμπορικό
κύκλωμα του βιβλίου, κερδισμένοι είναι οι εκδοτικοί οίκοι και τα βιβλιοπωλεία.
Ο πνευματικός δημιουργός, στη μοιρασιά των εσόδων του έργου του, είναι ο παρίας!
Πώς
βιώνει η οικογένειά σου την οικονομική κρίση;
Πόσο σε εξοργίζουν αυτοί που προκάλεσαν την εξαθλίωση του λαού, αυτοί
που οδήγησαν εκατομμύρια Έλληνες στην ανεργία;
Κιουρτίδης: Όπως όλα τα νοικοκυριά: Δύσκολα. Με
περικοπές στις ελαστικές δαπάνες της οικογένειας και κάνοντας υπομονή. Όμως,
δεν βλέπω να εφαρμόζεται από την κυβέρνηση κάποια οικονομική πολιτική για να
μας βγάλει από τα αδιέξοδα. Δεν υπάρχει σχέδιο. Δεν υπάρχει θέληση!
Προχειρότητα παντού. Γονάτισαν τον κόσμο στη φορολογία. Το είδαμε πρόσφατα
με τον ΕΝΦΙΑ. Πώς θα γίνει λοιπόν ανάπτυξη; Πώς θα πάμε παραπέρα; Δεν υπάρχουν
πια αξίες. Η παιδεία μας, συνεχώς υποβαθμίζεται. Το σύστημα υγείας «νοσεί». Όλα
ισοπεδώθηκαν! Υπάρχει τόση απογοήτευση... Πικραίνεσαι που η χώρα σου βυθίζεται
όλο και πιο πολύ στην εξαθλίωση και όλοι αυτοί κάνουν πως δεν καταλαβαίνουν.
Μας κοροϊδεύουν κατάμουτρα. Ναι, όλα αυτά με εξοργίζουν!
Σε
εξοργίζουν οι Σαμαράς, Παπανδρέου, Βενιζέλος, ωστόσο σε εμπνέουν δημιουργικά,
λογοτεχνικά; Κάνεις τη δική σου
αντίσταση μέσα από το γράψιμο και πώς;
Κιουρτίδης: Οι ίδιοι, όχι. Καθόλου, δεν με
εμπνέουν. Όμως, οι πολιτικές τους πράξεις που οδηγούν στη δυστυχία τόσον κόσμο, δεν μ’ αφήνουν να
ησυχάσω. Δεν αντέχω να βλέπω αυτές τις ταπεινώσεις της χώρας μου και την
εξαθλίωση του κόσμου. Αντιδρώ! Αντιδρώ με τον δικό μου τρόπο. Μέσα από τη
γραφή. Από τα βιβλία μου. Το τελευταίο μου μυθιστόρημα, «Οι κληρονόμοι του
Μίδα», αυτά περιγράφει. Την εξαθλίωση και την κατάθλιψη που έφερε στη χώρα μας
η οικονομική κρίση. Επίσης, και μέσα στην ποίησή μου συναντάς συνεχώς φωνές
διαμαρτυρίας. Όπως, η ποιητική συλλογή «Όρβηλος» που εκδόθηκε τον Ιανουάριο του
2012. Ολόκληρη ενότητα της συλλογής, «Από τη γωνιά του περιθωρίου»,
περιλαμβάνει ποιήματα, όπως ο «Λεβιάθαν», ο «Τάκιτος», «Εφιάλτες», τα οποία στηλιτεύουν
όλα αυτά που συμβαίνουν στη χώρα μας. Οι λέξεις τους, είναι μια κραυγή διαμαρτυρίας
του ποιητή και του λαού απέναντι στην εξουσία. Μέσα από τις γραμμές του
«Λεβιάθαν», απαιτούν(!) και ο ποιητής και ο λαός, «…Κοινωνικό συμβόλαιο από την
αρχή!».
Η ελληνική
ιστορία έχει να επιδείξει πολλούς πνευματικούς ταγούς οι οποίοι είτε
εξορίστηκαν είτε τα βιβλία τους πετάχτηκαν στην πυρά. Οι διανοούμενοι του χθες
έκαναν την …επανάστασή τους. Σήμερα όμως, ο πνευματικός κόσμος γιατί αδρανεί
στην κατάσταση που βιώνει ο λαός; Γιατί επιλέγει να σιωπά;
Κιουρτίδης: Δεν σιωπούν όλοι. Πολλοί είναι
αυτοί που τα γράφουν και τα φωνάζουν. Ποιος τους ακούει όμως; Το σύστημα,
καθηλώνει τις φωνές τους. Πρέπει να αφουγκραστείς για να τους ακούσεις.
Πρέπει να τους ψάξεις! Συνήθως, αυτοί οι πνευματικοί δημιουργοί, είναι άνθρωποι
ταπεινοί που έχουν δαμάσει τη ματαιοδοξία της δημοσιότητας. Δεν ερωτεύονται
το σύστημα… κι αυτό τους μισεί, και τους εκδικείται!
«Οι κληρονόμοι του Μίδα» προσφέρουν ένα αισιόδοξο
μήνυμα ή μήπως το γεγονός ότι ο Μίδας αυτοκτόνησε όταν οι Κιμμέριοι κατέλυσαν
το βασίλειό του, υπονοεί απαισιόδοξο τέλος;
Κιουρτίδης: Αντίθετα, ο δικός μου
Μίδας, μπορεί να ταπεινώνεται και να φθάνει στα κατώτερα όρια της
εξαθλίωσης, όμως, μέσα από ‘κει ξαναγεννιέται. Επαναπροσδιορίζει τις αξίες της
ζωής και προχωράει… Η κρίση, για τον δικό μου Μίδα, η οικονομική και η
προσωπική του, ήταν μια ευκαιρία να δει τη ζωή από άλλο πρίσμα. Από άλλη οπτική.
Και έτσι πρέπει να βλέπουμε τις κρίσεις. Σαν ευκαιρίες επαναπροσδιορισμού των
πραγμάτων. Η δική μας η κρίση, στη χώρα μας, είναι πρωτίστως κρίση αξιών. Από
κει πρέπει να ξεκινήσουμε. Και να είστε σίγουρος, πως τα υπόλοιπα, θα βρουν
μετά τις απαντήσεις τους.
Γιατί επέλεξες τον τίτλο «Κληρονόμοι του Μίδα»; Ο
Μίδας δεν ήταν Έλληνας αλλά βασιλιάς των Φρυγών. Ποιοι λοιπόν είναι οι
«κληρονόμοι του Μίδα»;
Κιουρτίδης: Ο Μίδας, είχε το χάρισμα… Την κατάρα;
Όπως θέλεις πες το, κάθε τι που άγγιζε να γίνεται χρυσάφι. Κάπως έτσι -τόσο καλά!-
του συμπεριφέρθηκε η ζωή και του δικού μου Μίδα. Του Μίδα του μυθιστορήματός
μου. Μέχρι που ήρθε η στιγμή της αλήθειας και συνειδητοποίησε ξαφνικά, πως ζωή,
δεν είναι μόνο υλικά αγαθά. Είναι και άλλα πράγματα, απαραίτητα! Kαι την ομορφαίνουν. Όσο για το ποιοι είναι «Οι
κληρονόμοι του Μίδα», θα τολμούσα να πω, πως ο Μίδας, θα μπορούσε να είναι η
ίδια η χώρα μας και κληρονόμοι του όλοι εμείς!
Ποιοι μεγάλοι Έλληνες λογοτέχνες θεωρείς ότι σε έχουν
επηρεάσει;
Κιουρτίδης: Γενικά, διάβαζα και διαβάζω πολύ. Η
φιλοσοφία, η ποίηση, η Αγία Γραφή, η κλασσική ελληνική γραμματεία, ήταν και
συνεχίζουν να είναι συντροφιά μου. Από τους πιο κοντινούς: Ο Σεφέρης, ο Ελύτης,
ο Ρίτσος, ο Λειβαδίτης, ο Κακναβάτος, Ο Σκαρίμπας, ο Βενέζης, ο Θεοτόκης, ο
Τερζάκης, ο Καζαντζάκης, είναι κάποιοι μόνο από τους αγαπημένους. Δεν
ξέρω αν κάποιος, από όλους αυτούς, με έχει επηρεάσει στη γραφή μου. Το σίγουρο
είναι, πως από όλους, διαβάζοντάς τους, έχεις να πάρεις φως! Όπως, σίγουρο
επίσης είναι, πως τα διαβάσματα που κουβαλάς, μετουσιώνονται μέσα σου και
κάποια στιγμή γεννιέται ο δικός σου λόγος. Η δική σου γραφή.
Ο σύγχρονος Έλληνας διαβάζει; Κι αν όχι, τι φταίει;
Κιουρτίδης: Σ’ αυτό, έχουμε ένα θέμα σαν λαός. Δεν
διαβάζουμε. Τουλάχιστον όσο θα ήθελα εγώ. Και δυστυχώς, ένα μεγάλο μέρος του
αναγνωστικού κοινού ακόμα και όταν διαβάζει, χαραμίζει τον χρόνο του, σε φτηνού
τύπου και ελαφρά βιβλία. Πολύ φοβάμαι όμως, ότι και πολλοί συγγραφείς δεν
διαβάζουν. Το καταλαβαίνεις από αυτά που λένε στις συνεντεύξεις τους κι από
αυτά που γράφουν. Επίσης θεωρώ, ότι το βιβλίο είναι ακριβό για τα ελληνικά
δεδομένα. Δεν μπορεί να κοστίζει στον αναγνώστη 15 και 20 ευρώ. Κοντά ένα
μεροκάματο! Το πρόβλημα λοιπόν με το διάβασμα, έχει πολλά επίπεδα. Όμως η βάση
του, είναι στην παιδεία. Είναι στα σχολεία. Από ‘κει γίνεται η αρχή. Από εκεί
οφείλουμε να ξεκινήσουμε. Κι ύστερα, από τις βιβλιοθήκες, τις εκπομπές σε
ραδιόφωνο και τηλεόραση. Θα πρέπει επίσης, να προκαλέσουμε την παρουσίαση
πνευματικών ανθρώπων σε πολιτιστικούς συλλόγους και γενικότερα στις τοπικές
κοινότητες. Πρέπει από παιδιά, να μάθουμε ν’ αγαπούμε το βιβλίο, το διάβασμα,
τη γνώση. Γιατί, είναι πολιτισμός! Είναι ποιότητα ζωής!
Εσύ ωστόσο γράφεις το ένα βιβλίο μετά το άλλο. Κάτι
σημαίνει αυτό…
Κιουρτίδης: Η γραφή για μένα, είναι σαν την ανάσα.
Δεν μπορώ να τη σταματήσω. Έρχεται! Γι’ αυτό και αυτή η συνεχής “γέννα”.
Ξέρεις, δεν το επιλέγω. Με επιλέγει!
Ποιος είναι ο επόμενος στόχος σου;
Κιουρτίδης: Προς το παρόν, προετοιμάζω για το
Φθινόπωρο κάποιες παρουσιάσεις του τελευταίου μου μυθιστορήματος: «Οι
κληρονόμοι του Μίδα», στην Αθήνα, στην Αλεξανδρούπολη, στα Γιάννενα και σε
άλλες πόλεις. Παράλληλα με όλα αυτά, γράφω αυτή την εποχή μια ποιητική συλλογή
και ολοκληρώνω πολύ σύντομα και ένα αφήγημα που βασίζεται σε αληθινά, σύγχρονα
γεγονότα με τον τίτλο: «Ένας πρόθυμος Ιούδας».
Είσαι
Εβρίτης αλλά ζεις μακριά από τον τόπο καταγωγής σου. Πώς βιώνεις την κατάσταση
που επικρατεί στη Θράκη; Φοβάσαι για το μέλλον της;
Κιουρτίδης: Τον Έβρο τον αγαπώ. Ο μισός μου
εαυτός, ζει στοιχειωμένος εκεί. Τον πονώ! Από παιδί, πάντοτε τα ίδια πράγματα
ακούω. Τίποτα δεν άλλαξε. Κι αν κάτι άλλαξε, πήγε προς το χειρότερο. Η
πολιτική της χώρας μας στη Θράκη, ήταν και είναι ανύπαρκτη. Ανησυχώ λοιπόν.
Όπως επίσης ανησυχώ και για όλη τη χώρα. Η υποδούλωση πλέον, δεν γίνεται μόνο
με τα όπλα, μα πολύ πιο εύκολα με οικονομικούς όρους.
Αν σου
ζητούσα να δώσεις από ένα ρόλο, σε κάποιο μελλοντικό λογοτεχνικό σου έργο, τι
ρόλο θα έδινες στον Σαμαρά, τον Παπανδρέου και στον Βενιζέλο;
Κιουρτίδης: Κανένα! Όσο πιο γρήγορα φύγουν από τη ζωή μας και τους ξεχάσουμε, τόσο πιο καλά. Και
για μας και για την πατρίδα μας.
ΜΕΡΙΚΑ ΑΠΟ ΤΑ ΕΡΓΑ ΤΟΥ
ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΙΟΥΡΤΙΔΗ
Από το
οπισθόφυλλο του βιβλίου.
[…]
Ο κόσμος μας είναι εύθραυστος• μοιάζει με γυαλί.
Δεν χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια για να κομματιαστεί.
Αρκεί ένα πετραδάκι, μια λέξη...
για να θρυμματιστεί!
Να σκορπίσει...
γεμίζοντας θραύσματα την ψυχή μας.[…]
Ένα μυθιστόρημα,
μέσα στη λαίλαπα της οικονομικής κρίσης,
με πρωταγωνιστές που θα στοιχημάτιζες
ότι τους συνάντησες• πως τους ξέρεις!
Η ζωή ποτέ δεν ρωτάει. Μόνο απαντά.
Απαντά με εκπλήξεις!
Σ’ αυτές τις εκπλήξεις… ο κόσμος τους θ’ αντέξει;
Ή θα θρυμματιστεί;
Δεν χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια για να κομματιαστεί.
Αρκεί ένα πετραδάκι, μια λέξη...
για να θρυμματιστεί!
Να σκορπίσει...
γεμίζοντας θραύσματα την ψυχή μας.[…]
Ένα μυθιστόρημα,
μέσα στη λαίλαπα της οικονομικής κρίσης,
με πρωταγωνιστές που θα στοιχημάτιζες
ότι τους συνάντησες• πως τους ξέρεις!
Η ζωή ποτέ δεν ρωτάει. Μόνο απαντά.
Απαντά με εκπλήξεις!
Σ’ αυτές τις εκπλήξεις… ο κόσμος τους θ’ αντέξει;
Ή θα θρυμματιστεί;
Ποιητική Συλλογή «Ύσσωπος»
Μια ποιητική συλλογή που θέλει και
προσπαθεί να μιλήσει για το επίγειο
ταξίδι του ανθρώπου. Για τη ματαιοδοξία
του, την αλαζονεία του, την προσωρινότητά
του και να στηλιτεύσει τις μικρότητές του,
τα πάθη του, τις ατέλειές του και το πόσο
μικρή σημασία, τελικά έχουν όλα αυτά
τα υλικά που κυνηγάει εναγωνίως από
τη στιγμή που έρχεται
σ’ αυτό το ταξίδι μέχρι που φεύγει.
προσπαθεί να μιλήσει για το επίγειο
ταξίδι του ανθρώπου. Για τη ματαιοδοξία
του, την αλαζονεία του, την προσωρινότητά
του και να στηλιτεύσει τις μικρότητές του,
τα πάθη του, τις ατέλειές του και το πόσο
μικρή σημασία, τελικά έχουν όλα αυτά
τα υλικά που κυνηγάει εναγωνίως από
τη στιγμή που έρχεται
σ’ αυτό το ταξίδι μέχρι που φεύγει.
Στην ποιητική συλλογή, η λέξη «ύσσωπος»,
χρησιμοποιείται με την έννοια της εσωτερικού καθαρμού.
Ένα μυθιστόρημα που ισορροπεί στα όρια του
σαρκασμού και της τραγικότητας. Στοιχεία που -διαβάζοντάς το- τα συναντάς μέσα
και πίσω από τις λέξεις. Τα ανταμώνεις στις ίδιες καταστάσεις! που σε κάνουν
αυθόρμητα να χαμογελάσεις ή να δακρύσεις…
Η παρουσίαση του Γιώργου Κιουρτίδη δημοσιεύεται στην "Ελεύθερη Ώρα-Νέους Ανθρώπους"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου