Η απελευθέρωση της Θεσσαλίας

της  Γιόλας Αργυροπούλου-Παπαδοπούλου

 Επ. Κσθηγήτριας Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπ. Αθηνών

        Η εμπνευσμένη επετειακή ομιλία της κ. Γιόλας Αργυροπούλου-Παπαδοπούλου έγινε κατά την εκδήλωση για την Απελευθέρωση της Θεσσαλίας, στις 8 Ιουλίου 2012 στην Αγ. Σκέπη Παπάγου, εκδήλωση που οργανώθηκε  από το Σύλλογο Θεσσαλών Παπάγου και Βορείων. Σας την παραθέτουμε ως έχει.

          Με ιδιαίτερη χαρά και βαθύτατη συγκίνηση γιορτάζουμε σήμερα την συμπλήρωση των εκατόν τριάντα ενός (131) χρόνων από την απελευθέρωση της Θεσσαλίας και την ενσωμάτωσή της στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα, στις 2 Ιουλίου του 1881, εξήντα (60) δηλαδή χρόνια μετά την έκρηξη της Επανάστασης του 1821, ολόκληρη η Θεσσαλία (εκτός από την Επαρχία της Ελασσόνας) και ο Νομός Άρτας κατόρθωσαν να απελευθερωθούν, μετά από πολλούς και σκληρούς αγώνες…

        Τον Μάρτιο του 1822 άρχισε, στην περιοχή του Ολύμπου, ο επαναστατικός Αγώνας, ο οποίος ύστερα από ένα μήνα κατεστάλη και στην περιοχή αυτή και στην Ελασσόνα. Κατά τα έτη 1840 και ’41 σημειώθηκαν και πάλι κάποιες επαναστατικές προσπάθειες των Θεσσαλών, οι οποίες όμως δεν στέφθηκαν από επιτυχία.

        Τον Ιανουάριο του 1854 αξιοσημείωτη υπήρξε η εξέγερση κατ’ αρχάς στο Ραδοβίσδι της Άρτας, σε ολόκληρη την Θεσσαλία κι έπειτα στην Ήπειρο, τον δε Απρίλιο του 1854 στα Καλύβια των Τρικάλων σημειώθηκε μία περιφανής νίκη των Επαναστατών κατά των Τούρκων. Τον Μάιο του ’54 οι Επαναστάτες της Καλαμπάκας επέφεραν ισχυρό πλήγμα εναντίον του εχθρού. Ο Αγώνας, όμως, χάθηκε άδοξα, αφού οι Άγγλο-Γάλλοι απέκλεισαν τον Πειραιά με τον στόλο τους και υποχρέωσαν τον Βασιλέα Όθωνα και την Κυβέρνηση να ανακαλέσουν τον στρατό από τη Θεσσαλία και την Ήπειρο.

        Μετά από 12 χρόνια, το 1866, ξέσπασε μια νέα Επανάσταση στη Θεσσαλία, και τον Δεκέμβριο αυτού του έτους οι ενωμένες επαναστατικές δυνάμεις της Θεσσαλίας και της Ηπείρου νίκησαν τον εχθρό, στην περίφημη μάχη του Κοράκου.

        Καίριας σημασίας υπήρξε το έτος 1878, κατά το οποίο εξερράγη  στη Θεσσαλία ο τελευταίος επαναστατικός Αγώνας, κατά τον οποίο όλοι οι κάτοικοι και των ορεινών και των πεδινών χωριών της Καρδίτσας επέδειξαν απαράμιλλο θάρρος και αξιοθαύμαστο ηρωισμό απέναντι στους Τούρκους, που ήταν και αριθμητικά περισσότεροι και καλύτερα οπλισμένοι.

        H προσάρτηση της Θεσσαλίας και της Άρτας, που είχε αποφασιστεί με τη συνθήκη μεταξύ των Ευρωπαϊκών Δυνάμεων Αγγλίας, Γαλλίας και της Τουρκίας στις 24 Μαΐου του 1881, πραγματοποιήθηκε με την υπογραφή χωριστής ελληνοτουρκικής σύμβασης. Την συνθήκη υπέγραψαν ο Πρεσβευτής της Ελλάδας στην Κωνσταντινούπολη Ανδρέας Κουντουριώτης και ο Πρωθυπουργός της Τουρκίας Μαχμούτ Σερβέρ Πασάς…

        Η απελευθέρωση της Θεσσαλίας δεν υπήρξε μόνον καρπός των διπλωματικών προσπαθειών… Ήταν – κυρίως – αποτέλεσμα πολλών και σκληρών αγώνων των ηρωικών Θεσσαλών, οι οποίοι πήραν πολλές φορές στα χέρια τους το τουφέκι, για να αποτινάξουν τον ζυγό της τρομερής σκλαβιάς και να λυτρωθούν από τις σφαγές, τις αρπαγές, τις πυρπολήσεις και τις κάθε είδους θηριωδίες του αλλόθρησκου και απαίδευτου κατακτητή…

        Σήμερα, με την συμπλήρωση των εκατόν τριάντα ενός χρόνων από την απελευθέρωση της ένδοξης Θεσσαλίας, όλοι οι Έλληνες υποκλινόμεθα στο Τιτάνιο Ηθικό Ανάστημα των Θεσσαλών, οι οποίοι αγωνίστηκαν όχι μόνον σε επίπεδο πολεμικής αλλά – κυρίως – πνευματικής αναμέτρησης, για την ελευθερία της ιερής γενέτειράς τους, πιστεύοντας πως οι λέξεις ΕΛΛΑΔΑ και ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ήταν και θα είναι – για πάντα – ταυτόσημες.

        Η Θεσσαλία μας, η Θεσσαλία της μυθολογίας μας, σύμφωνα με την οποία στις ολόφωτες κορυφές του Ολύμπου κατοικούσαν οι θεοί του αρχαιοελληνικού κόσμου, η Θεσσαλία των Ομηρικών Επών, αλλά και των συγχρόνων πεζογράφων και ποιητών μας, η Θεσσαλία των Κλεφτών και των Αρματολών των Δημοτικών μας Τραγουδιών, η Θεσσαλία του Ολύμπου και του Κισσάβου, του Πηλίου και των Μετεώρων, η Θεσσαλία που γέννησε τον περίφημο διαφωτιστή, συγγραφέα και χαρτογράφο Άνθιμο Γαζή, τον εξέχοντα αγωνιστή της Επανάστασης του ’21 και άξιο συνεργάτη του Αλεξάνδρου Υψηλάντη Γεωργάκη Ολύμπιο, τον εθνομάρτυρα, οραματιστή και κήρυκα του ξεσηκωμού Ρήγα Φεραίο και πολλούς ακόμη επώνυμους και ανώνυμους  επιφανείς άνδρες, αυτή η Μεγάλη και χιλιοτραγουδημένη ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΜΑΣ αποτελεί έναν ανεκτίμητης αξίας θησαυρό, κρυμμένο στα βάθη της ψυχής μας… Της ψυχής όλων μας… Αφού η πολυδοξασμένη θεσσαλική Γη δεν είναι η πατρίδα μόνον των Θεσσαλών, αλλά όλων των απανταχού της Γης Ελλήνων… Και, όπως ακριβώς γράφει ο Ρήγας Φεραίος στο Τέλος του «Όρκου» του…

                   Σ’ ανατολή και δύση, και νότον και βοριά,
                       για την πατρίδα όλοι να ’χωμεν μια καρδιά.
                       Στην πίστιν του καθ’ ένας ελεύθερος να ζη,
                      στην δόξαν του πολέμου να τρέξωμεν μαζί…