τ. Πρόεδρος του ΔΟΠΑΠ
Ενενήντα τρία χρόνια, σχεδόν ένας αιώνας από την καταστροφή της Σμύρνης. Από το ορόσημο του 1922. 27 Αυγούστου/9 Σεπτεμβρίου το τουρκικό ιππικό μπαίνει στη Σμύρνη. Στις 31 Αυγούστου/13 Σεπτεμβρίου τα τελευταία τμήματα του ελληνικού στρατού εγκαταλείπουν τη Μικρά Ασία.
Ο "Ανεξάρτητος Διπλωματικός Παρατηρητής" τιμά την επέτειο και συντηρεί την ιστορική μνήμη με το άρθρο της Ελένης Ευαγγελοπούλου για την κοιτίδα του Ελληνισμού κατά τη βυζαντινή περίοδο.
Η ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ
Κατά την εκστρατεία του εναντίον των Περσών, ο Μέγας Αλέξανδρος--διηγούνται οι ιστορικοί της εποχής--πήγε για κυνήγι στο λόφο Πάγος...
όπου ήταν η αρχαία ακρόπολη της Σμύρνης.Την παραθαλάσσια πόλη είχε ιδρύσει η αμαζόνα Σμύρνα--άλλοι θεωρούν ως ιδρυτή τον Θησέα-- νότια του λόφου που είχε ύψος 165 περίπου μέτρων και όπου ήταν κτισμένη η ακρόπολη.Εκεί ο Αλέξανδρος είδε σε ενύπνιο τη θεά Νέμεση που τον προέτρεψε να κτίσει στις πλαγιές του λόφου τη νέα Σμύρνη.Τον 4ο αι.,μετά την εκστρατεία,κτίσθηκαν στις κλιτύες του Πάγου το βουλευτήριο,το θέατρο,το στάδιο και άλλα δημόσια κτήρια.
Το προφητικό ενύπνιο που εμπλέκει τη φοβερή Νέμεση ίσως το έλαβε υπόψη του ο Μέγας Κωνσταντίνος, αφού, την απόφασή του για την ανοικοδόμηση της δεύτερης πρωτεύουσας της αυτοκρατορίας στη βόρεια παραλία της Μ.Ασίας,στην αρχαία Τροία που συνδεόταν με τη Σμύρνη μέσω πυκνού οδικού δικτύου,την ανακάλεσε.Ο αυτοκρατορικός πολιτικός σχεδιασμός βασίσθηκε βεβαίως σε προφανείς γεωστρατηγικούς λόγους και όχι σε δεισιδαιμονίες.Ο Κωνσταντίνος,επιλέγοντας τη θέση της παλαιάς μεγαρικής αποικίας του Βυζαντίου,γνώριζε οτι η ζωτική μικρασιατική περιοχή ήταν ο κύριος τροφοδότης της ευρωασιατικής του πρωτεύουσας αλλά και ολόκληρου του ανατολικού τμήματος της αυτοκρατορίας.
Η Μικρά Ασία,από την αρχή της ιστορίας,ήταν πάντοτε η γέφυρα μεταξύ Ασίας και Ευρώπης,οικονομικό και πολιτικό σταυροδρόμι,χωνευτήρι ιδεών και επιρροών.Μέχρι τη διπλή εθνική καταστροφή του 1071,δηλ.την ήττα του βυζαντινού στόλου στο Μπάρι από τους Νορμανδούς και του βυζαντινού στρατού στο Μαντζικέρτ από τους Σελτζούκους,η Μικρασία από τον Εύξεινο μέχρι την Αττάλεια δυτικά και από την Αρμενία ως τη Συρία και τη Μεσοποταμία ανατολικά,μεταλαμπαδεύει στο Βυζάντιο και στην αυτοκρατορική πολιτική και ιδεολογία την κληρονομιά της ελληνιστικής μοναρχίας και τα ανθρωπιστικά της ιδεώδη.Η φιλανθρωπία και η μίμηση του Θεού,ως αυτοκρατορικές αρετές,είναι ελληνιστική κληρονομιά.Λίγοι θυμούνται οτι στο Βυζάντιο η νομοθεσία απαγορεύει το " εξετάζεσθαι μετά βασάνων ".Η διπλωματία επίσης είχε ως αρχή την υπηρεσία της παγκόσμιας ειρήνης και ο αυτοκράτορας έφερε τον τίτλο του ειρηνοποιού. Στην εσωτερική πολιτική η άσκηση της φιλανθρωπίας καταγράφεται στις αυτοκρατορικές υποχρεώσεις.Ο μικρασιάτης Μανουήλ Κομνηνός καταργώντας τη δουλεία εγγυήθηκε τις προσωπικές ελευθερίες των βυζαντινών.
Πρώτη στην αποδοχή του χριστιανισμού η Μικρά Ασία αναδεικνύεται στο κατ εξοχήν κέντρο της νέας θρησκείας.Σμύρνη,Εφεσσος,
Υπάρχει μια διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στους μικρασιατικούς πληθυσμούς που βρέθηκαν κάτω από την επίδραση του αρχαίου ελληνικού και ελληνιστικού πολιτισμού στα δυτικά και στους πληθυσμούς που οικειώθηκαν την ανατολική παράδοση,τόσο στις οικονομικές όσο και στις πολιτισμικές τους συνήθειες.Το χαρακτηριστικό της ανατολικής ενδοχώρας είναι κυρίως ο αγροτικός χαρακτήρας. Ο ναυτικός και εμπορικός χαρακτηρίζει τη δυτική πλευρά. Εδώ έχουμε πυκνοκατοικημένες πόλεις-λιμάνια,μετακίνηση ανθρώπων και ιδεών χάρη στο πυκνό οδικό δίκτυο,ευμάρεια,κοινωνική και πνευματική ζωή.Μέχρι τον 7ο αι,,οπότε αλλάζει η διοικητική και κοινωνική δομή της αυτοκρατορίας,η δυτική Μικρά Ασία διοικείται από τα municipia,ένα σύστημα αυτόνομης τοπικής διοίκησης.Αντίθετα στο εσωτερικό αναπτύσσεται η μεγάλη ιδιοκτησία,που ανήκει στο θρόνο και στους " δυνατούς ",τους μεγιστάνες της εποχής." Δυνατός " είναι ο πλούσιος αλλά και ο ισχυρός κοινωνικά και πολιτικά,ο οποίος προοδευτικά εμπλέκεται και στον κρατικό μηχανισμό,κυρίως μετά τους αραβικούς πολέμους.Στη νότια μικρασιατική ακτή,παρά την κυριαρχία της ελληνικής γλώσσας,Πάμφυλοι,Κίλικες και Ισαυροι θα διατηρήσουν τον φυλετικό πρωτογονισμό τους.Ανάλογη είναι και η κατάσταση στην κεντροδυτική ενδοχώρα,όπου οι πόλεις είναι ελάχιστες και σε μεγάλες αποστάσεις,ενώ οι ντόπιοι Λυκάονες,Πισίδες και Φρύγες αναφέρονται στις πηγές ως πολεμοχαρείς κάτοικοι μικρών οικισμών.Ανατολικότερα,σε άμεση επαφή με την Αρμενία,η Καππαδοκία θα διατηρήσει τον χαρακτήρα της μεγάλης ιδιοκτησίας από την εποχή του Ιουστινιανού ( 527-565 ) μέχρι τον 11ο αι.Η γραμμή που χωρίζει τους μικρασιατικούς πληθυσμούς ανατολικά και δυτικά,διατρέχει νοητά την Αλμυρά Ερημο,αφήνει ανατολικά την Αγκυρα και την ενδοχώρα των αγροτικών κοινοτήτων και της μεγάλης ιδιοκτησίας και δυτικά την αιγιακή και ποντιακή Μικρά Ασία του ελληνογενούς,αστικού χαρακτήρα.Η ίδια αυτή γραμμή την πρώτων βυζαντινών χρόνων θα γίνει αργότερα το σύνορο μεταξύ Βυζαντινών και Σελτζούκων,όταν οι τελευταίοι θα εγκατασταθούν στα μικρασιατικά εδάφη.Δέκα χρόνια μετά το Μαντζικέρτ οι Σελτζούκοι θα καταλάβουν τη Σμύρνη και θα φθάσουν ως τα πρόθυρα της Πόλης,θα ιδρύσουν το βραχύβιο εμιράτο της Νικαίας και θα απωθηθούν,τελικά,από τον Αλέξιο Α΄ Κομνηνό και τους διαδόχους του στο εσωτερικό της Μικράς Ασίας.Εκεί ίδρυσαν το Σουλτανάτο του Ικονίου,γνωστότερο ως Σουλτανάτο της Ρουμ,δηλ.της Μικρασίας των Ρωμαίων.
Την εποχή που αρχίζει η βυζαντινή κυριαρχία αυτή η τριπλή διάκριση της Μικράς Ασίας,αστική αγροτική και μεγάλη ιδιοκτησία που συνδέεται στενά και με γεωγραφικές και εθνοτικές διακρίσεις,βρίσκεται απέναντι σε ένα κοσμοϊστορικό γεγονός:το τέλος της αρχαιότητας και την αρχή του μεσαίωνα που θα διαρκέσει εδώ ως τον 7ο αι.Θα ακολουθήσουν οι ατελείωτοι αραβικοί πόλεμοι και,με διάλειμμα εκατό περίπου χρόνων,η εισβολή των σελτζούκων.
Αν η κατάκτηση της ανατολικής και κεντρικής Μικράς Ασίας επισφραγίσθηκε από την ήττα στο Μαντζικέρτ,η επίσης μεγάλη ήττα στο Μυριοκέφαλον,το 1176,απέκλεισε κάθε πιθανότητα ανάκτησης εδαφών,όπως συνέβαινε ως την εποχή των Κομνηνών.Ανάμεσα στην αυτοκρατορία και το Σουλτανάτο του Ικονίου κινούνται άναρχα στίφη τούρκων νομάδων,οι Τουρκομάνοι.Ενισχυμένοι από τουρκικά φύλα που απωθούν προς τα δυτικά οι Μογγόλοι,θα φθάσουν ως την αιγιακή Μικρά Ασία και θα καταλύσουν κάθε ίχνος βυζαντινής κυριαρχίας στις αρχές του 14ου αι.Πριν όμως έλθει η τελική καταστροφή η Μικρασία διαδραματίζει ένα πολύ σημαντικό ρόλο στην επιβίωση της αυτοκρατορίας αλλά και του ελληνισμού μετά την Αλωση. Στο τέλος του 7ου αι.,όταν καταρρέουν οι παράγοντες ευημερίας μιας κοινωνίας αρχαίου τύπου,το αγροτικό κυρίως δυναμικό της περιοχής εξασφαλίζει την αποτελεσματική άμυνα απέναντι στις αραβικές εισβολές.Ο αγροτικός-θεματικός στρατός γίνεται ο καταλύτης σημαντικότατων πολιτικών και πνευματικών εξελίξεων,ανεξάρτητα από τη διαφορετική μορφή του μεταξύ 7ου και 11ου αι.Θα διεκδικήσει και θα καταλάβει,τελικά,την κεντρική εξουσία υπό τους δύο πρώτους Ισαύρους. Επί πλέον αυτή η δυναμική της αγροτικής Μικρασίας θα εξασφαλίσει μια ισχυρή, μεσαιωνικού τύπου οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη. Αυτό το γεγονός είναι και μία από τις αιτίες της ανεικονικής τάσης,της εικονοκλασίας,παράλληλα προς την μεταρρυθμιστική πολιτική των Ισαύρων.
Ο υλικός και ανθρώπινος πλούτος της Μικράς Ασίας,δυτικής και ανατολικής,στηρίζει την αυτοκρατορία με στρατό,φόρους,αγροτικά προϊόντα και ανθρώπινο δυναμικό.Παράλληλα δημιουργεί και τις προϋποθέσεις της πνευματικής ανάπτυξης του πληθυσμού.Οι πολυάνθρωπες και πλούσιες μητροπόλεις,με εκπροσώπους σαν τον Γρηγόριο Ναζιανζηνό,τον Γρηγόριο Νύσσης,τον Ευστάθιο ή τον Μιχαήλ Χωνιάτη θεμελιώνουν τη χριστιανική ηθική παιδεία,στερεώνουν το μοναχισμό ( που είναι άσκηση ανατολικής προέλευσης ),συντελούν διαχρονικά στην εκκλησιαστική και πνευματική οργάνωση του χριστιανισμού.Εδώ θα συγκληθούν όλες σχεδόν οι οικουμενικές σύνοδοι αλλά και εδώ θα αναπτυχθούν χριστολογικές έριδες και αιρέσεις.Είναι χαρακτηριστικό οτι τα αιρετικά κινήματα ( που κρύβουν συνήθως εθνοτικές και εθνικές αντιδράσεις και διεκδικήσεις ) αναπτύχθηκαν όλα στην ενδότερη Μικρασία.Η δυτική περιοχή και τα παράλια έμειναν πάντοτε προσηλωμένα στην ορθοδοξία των διανοουμένων της ελληνομαθούς πρωτεύουσας.Αυτή η λεπτομέρεια τονίζει περισσότερο τη διαφορά μεταξύ της ενδότερης και της παραλιακής περιοχής και βοηθάει στην ευκολότερη κατανόηση καθοριστικών γεγονότων της τοπικής κοινωνίας και της ιστορίας,όχι μόνο κατά τη μεσαιωνική-βυζαντινή περίοδο αλλά και αργότερα,την εποχή της λατινοκρατίας και των οθωμανών.Εξιστορώντας ένα από τα πολυάριθμα κινήματα των δυνατών κατά της κεντρικής εξουσίας,ο Ιωσήφ Γενέσιος,χρονογράφος του 10ου αι.,αναφέρει τα στρατεύματα που συγκέντρωσε ο στρατηγός ενός θέματος ( επαρχίας ) κατά τη μάχη του εναντίον του αυτοκρατορικού στρατού: Αγαρηνοί,Ινδοί,Αιγύπτιοι,
Μανιχαίοι,Αρμένιοι,Ούννοι και κάθε λογής άλλα φύλα αποτελούσαν,κατά τον χρονογράφο το στράτευμα του στασιαστή-διοικητή.Ο πάμπλουτος και δαφνοστεφής στρατηγός Ιωάννης Κουρκούας,απόγονος του οποίου ήταν ο αυτοκράτορας Ιωάννης Τσιμισκής,ήταν γεωργιανής ΄ή αρμενικής καταγωγής.Τηρουμένων των αναλογιών η Ιστορία παραμένει ζωντανή στη ραχοκοκαλιά του Βυζαντίου.Ογδόντα περίπου είναι τα " μελέτια ",οι εθνότητες,στη σημερινή Τουρκία,σύμφωνα με τους γείτονές μας στην απέναντι ακτή του Αιγαίου.
Από το 1424,οπότε οι οθωμανοί κατακτούν οριστικά την περιοχή,η Μικρασία οργανώνει μεθοδικά την επιβίωση του κόσμου της,κρατώντας ζωντανή τη γλώσσα και την πίστη στο χριστιανισμό και τη ρωμιοσύνη.Αλλά και στο συλλογικό συναίσθημα της Δύσης η ανάμνηση της Ανατολής διατηρείται στο γλωσσικό ζευγάρι croissade-croisiere,crusade-
ΕΛΕΝΗ ΕΥΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ.
Βιβλιογραφία.
----------------------
Ahrweilrer H.L histoire et la geographie de la region de Smyrne entre les deus occupations turques ( 1081-1317 ) particulierement au XIII siecle.Travaux et Memoires,1965.
Bosworth C.E. The new islamic dynasties,Εδιμβούργο,1996.
Μπαμπινιώτης Γ. Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας,Αθήνα,1998.
Ostrogorsky G. Byzantine cities in the Early Middle Ages,Dumbarton Oaks Papers 13,1959.
Robert L. Villes d Asie Mineure,Etudes de geographie ancienne,Paris, 1962.
Vryonis S. The decline of Medieval Hellenism in Asia Minor and the proces of islamization from the 11th through the 15th century,L.Angeles-London,1971.
Χριστοφιλοπούλου Α.Βυζαντινή Ιστορία,τ.Α,Θεσσαλονίκη,1992.
W.B.Yeats,Sailing to Byzantium,1928.
Τον Μάιο του 1919 ο Λέιν της τότε κομμουνιστικής Ρωσίας υπογράφει με τον Τούρκο Μουσταφά Κεμάλ Πασά την συμφωνία φιλίας και μη επίθεσης και αρχίζει μια τεράστια ενίσχυση του Τουρκικού Στρατού από τους Μπολσεβίκους . Λίγοι γνωρίζουν όμως ότι την συμφωνία αυτή υπόγραψε και το ανθελληνικό ΚΚΕ την εποχή εκείνη από μίσος στην Ιμπεριαλιστική Ελλάδα όπως έγραφε ο Ριζοσπάστης καθημερινά . Ο σκοπός του ανθελληνικού ΚΚΕ ήταν η διάλυση του Ελληνικού Στρατού και η ήττα της Ελλάδας στην Μικρά Ασία όπως και έγινε το 1922 με την Καταστροφή της Σμύρνης . Οι κομμουνιατές Θεσσαλονίκης με εντολή των Μπεναρόγια Κοέν Αρδίτι και άλλων αποβρασμάτων του ΒΡΟΜΕΡΟΥ ΚΚΕ στέλνουν στο Μέτωπο και στο πλευρό του Κεμάλ 2 ένοπλα μαρξιστικά σώματα με μισθοφόρους του ΚΚΕ και χτυπούν τον Ελληνικό Στρατό πισώπλατα . Λίγο αργότερα στην Καταστροφή της Σμύρνης τα καθάρματα του ΚΚΕ σφάζουν χιλιάδες Έλληνες Ασύριους και Αρμένιους σε ένα φρικιαστικό έγκλημα που παραμένει κρυφό από τους εξουσιαστές για πολλούς λόγους . Όποιος αμφιβάλει για τα ανωτέρω γεγονότα ας διαβάσει το εκπληκτικό βιβλίο του πρώην Γεν. Γραματέα του ΚΚΕ ΤΑ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΑ ΤΟΥ ΚΚΕ ( συνωμοσίες και προδοσίες) και ειδικά την 5η σελίδα και θα καταλάβει γιατί ήθελαν την καταστροφή της Ελλάδας . Ο Ριζοσπάστης την εποχή εκείνη είχε γράψει τα εξείς πολλές φορές
ΑπάντησηΔιαγραφή"ΟΧΙ ΜΟΝΟ ΔΕΝ ΛΥΠΗΘΗΚΑΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΑΛΛΑ ΤΗΝ ΕΠΙΔΙΩΞΑΜΕ' Όλοι πρέπει να γνωρίζουν τις προδοσίες και τα εγκλήματα του ΞΕΝΟΦΕΡΤΟΥ ΚΚΕ και ειδικά οι νέοι ότι τα ΣΤΑΛΙΝΙΚΑ ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ ΜΙΣΟΥΝ ΟΣΟ ΚΑΝΕΝΑΣ ΑΛΛΟΣ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΙΣ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΑΤΔΙΔΑΣ ΜΑΣ . Οι εξουσιαστές κρύβουν τα εγκλήματα και τις προδοσίες των κομμουνιστών γιατί άν τα μάθουν οι Έλληνες αυτό το φασιστιο σταλινικό μόρφωμα θα χαθεί από προσώπου Γης και στην θέση του θα ΓΙΓΑΝΤΩΘΕΙ ΕΝΑ ΡΩΜΑΛΕΟ ΕΘΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΩΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ κάτι που δεν συμφέρει τους Παγκόσμιους Δυνάστες . ΑΙΩΝΙΑ ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΔΟΞΑ ΣΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΟΥ ΕΠΕΣΑΝ ΣΤΗΝ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ ΤΟ 1922 ΠΡΟΔΟΜΕΝΟΙ ΑΠΟ ΠΟΛΛΟΥΣ ...... ΑΡΚΑΔΑΣ
O kομμουνιστής - ρουφιάνος Πουλόπουλος, δικηγόρος στο επάγγελμα, (εννοείτε αποτυχημένος) που καλούσε μέσα από τις σελίδες του ''ριζοσπάστη'' σε λιποταξία τους Έλληνες στρατιώτες και κατηγορούσε τον πληθυσμό της Σμύρνης, ως ''τουρκόσπορους''...
ΑπάντησηΔιαγραφήΔεν έπρεπε να υπάρχει ούτε ένας Ελληνας που να ψηφίζει κκε σήμερα. Όμως εφ' όσον καταφέρνει να λαμβάνει ΄το ''δυσθεώρητο κ μεγαλειώδες'' ποσοστό του 4-5 %, τότε πιστεύω ότι αυτοί οι ψηφοφόροι είναι οι συγγενείς των υποψηφίων (αδελφια ξαδέλφια θειες θειοι κουμπαρες γιαγιάδες παπουδες μαμα μπαμπας και οι παρανομες σχεσεις) και όχι Ελληνες γιατί κανένα ''κουμμουνι'' δεν δικαιούται να λέει ότι ανήκει στην φυλή των ΕΛΛΗΝΩΝ!!
ΤΕΤΡΑΧΤΥΣ*